Útvarp
Sjónvarp
Útvarp
KrakkaRÚV
UngRÚV
Beint
RÁS 1
RÁS 2
RONDÓ
Dagskrá
Leit
Þættir
Gervigreind, lexíur leiðtogafundar, málfar og rottukengúra
Við tölum um gervigreind og siðferðislegar og samfélagslegar áskoranir sem fylgja þeirri byltingu sem er hafin. Páll Rafnar Þorsteinsson, verkefnisstjóri við Siðfræðistofnun Háskóla…
Grænt mötuneyti, safnarasýning, ruslarabb og umhverfispistill
Við heimsækjum mötuneyti Vínbúðarinnar, en Friðrik Hraunfjörð, líka kallaður Friðrik fimmti, ræður þar ríkjum og leiðir sitt fólk áfram í umhverfismálum og grænum skrefum. Þau vigta…
Fundnar fornminjar, Hvaldimir njósnamjaldur, málfar og hnetuofnæmi
Hvað áttu að gera ef þú rekst á mögulegar fornminjar á víðavangi? Það gerist nefnilega frekar reglulega á Íslandi að almenningur gangi fram á fornleifar, þekkt dæmi eru til að mynda…
Tegundir í útrýmingarhættu, garðurinn fokinn burt, málfar og netsvindl
Við ætlum að forvitnast um Samninginn um alþjóðverslun með tegundir í útrýmingarhættu - CITES. Ísland hefur verið aðili að samingnum síðan árið 2000. Sigurður Þráinsson deildarstjóri…
Verðmætir aldraðir, svansvottun og sandlóa, málfar og skötuselur
Í gær var kynnt heildarendurskoðun og aðgerðaráætlun vegna þjónustu við eldra fólk undir yfirskriftinni Gott að eldast. Þá var líka sagt frá greiningu sem KPMG vann fyrir stjórnvöld…
Kuldabrýr, rannsóknarsetur skapandi greina og umhverfispistill
Veistu hvað kuldabrú er? Hún er að öllum líkindum í fasteigninni þinni. Og það er ágætt að vita hvar hún er og sérstaklega hversu stór og yfirgripsmikil - því kuldabrýr geta, ef ekki…
Framtíð íþróttakennslu, fornleifar í Árbæ, málfar og stökkbreytingar
Það þarf að endurskoða skólaíþróttir sem námsgrein. Kennslan snýst of mikið um keppni, hefðbundnar íþróttir og líkamlegt atgervi fengið utan skólastofunnar. Þörf er á faglega uppbyggðri…
Afhverju hlustar enginn, raftækjasóun, ruslarabb og pistillinn Páls
Afhverju hlustar enginn á mig?, spyr Þorgerður María Þorbjarnardóttir formaður stjórnar Landverndar umhverfissamtaka, en spurningin er einnig yfirskrift fyrirlesturs sem hún heldur…
Söfn á Íslandi, Vísindavefur og framtíðin, málfar og þjóðlendur
Það eru miklu fleiri söfn á Íslandi en flesta grunar og við ætlum í tilefni alþjóðlega safnadagsins sem haldin var hátíðlegur í síðustu viku að ræða söfn okkar Íslendinga, stöðu þeirra,…
Gæti Last of us gerst í alvörunni? Strandhreinsun og kræklingur
Byrjum á að ræða um afar aðkallandi mál við Pétur Henry Petersen prófessor í taugavísindum, nefnilega hvort heimsfaraldur af völdum sveppa sem breyta mannfólki í uppvakninga geti gerst…
Árhringir trjáa, stúdendaíbúðir, málfar og heilraðgreining á DNA
Árhringjafræði er ákveðin undirgrein í skógarfræði, allsérstök fræðigrein en í miklum vexti. Úr árhringjum trjáa og gróðurs má lesa svo margt, langt aftur í tímann. Ólafur Eggertsson…
Leiðtogafundurinn, skjátími og myndbreytingar bannaðar
Það hefur varla farið framhjá hlustendum að leiðtogafundur Evrópuráðsins fer fram í Reykjavík í dag og á morgun. Viðbúnaðurinn er mikill og hingað mæta á fimmta tug þjóðarleiðtoga…
Vistmorð, hjúkrunarfræðingar mótmæla, málfar, snakkpokar og konungur
Íslandsdeild samtakanna stöðvum vistmorð standa frammi fyrir málþingi síðar í dag og vonast til þess að vekja athygli leiðtogafundar evrópuráðsins á mikilvægi þess að skilgreina vistmorð…
Landamæralausar loftlagsbreytingar, samningatækni, málfar og plöntur
Við ætlum að ræða við íslenskan sérfræðing í loftlagsbreytingum þvert á landamæri, Mikael Allan Mikaelsson vinnur hjá alþjóðlegri hugveitu í Stokkhólmi á sviði umhverfismála og rannsókna.
Enduvinnsla á veiðarfærum, eftir krabbamein og umhverfispistill
Við forvitnumst um endurvinnslu á veiðarfærum í Samfélaginu í dag. Hampiðjan sendir árlega nokkur mikið magn af veiðarfærum sem ekki eru lengur ?notkun úr landi í endurvinnslu. Þetta…
Tunnurnar gerðar klárar, viðarvinnsla, málfar og heilinn afhjúpaður
Matarleifar, plast, pappír og blandaður úrgangur. Þetta eru flokkarnir fjórir sem allt sorp á flokkast í og verður tekið upp á höfuðborgarsvæðinu og suðurnesjum nú á næstunni - aðrir…
Leiðtogafundur. Kolefnhlutleysi á kostnað náttúru? Ruslarabb. Pistill.
Það styttist í leiðtogafund Evrópuráðsins - hann fer fram í Hörpu 16. til 17. maí næstkomandi og þá koma hingað um 900 erlendir gestir. Leiðtogum 46 ríkja er boðið og auk þeirra hefur…
Hitaveitur, sköpunargleði, málfar og hundrað ára gömul gerðarbók
Núna fyrir helgi var kynnt úttekt á stöðu hitaveitna og nýtingu jarðhita til húshitunar. Og það var umhverfis-, orku- og loftslagsráðherra sem fól Íslenskum orkurannsóknum að gera…
Katla, bráðamóttaka Landspítalans og páfagaukar hringjast á
Ríkislögreglustjóri og Lögreglustjórinn á Suðurlandi lýstu í gær yfir óvissustigi vegna jarðskjálfta í Mýrdalsjökli. Það var gert í kjölfar jarðskjálftahrinu í öskju Kötlu þar sem…
Loftlagsdagurinn, umhverfisvænn arkitektur, umhverfispistill
Samfélagið verður í Hörpu og kynnir sér Loftslagsdaginn og þá dagskrá sem er í gangi þar í dag. Ragna Benedikta Garðarsdóttir prófessor í félagssálfræði við HÍ er ein þeirra sem tekur…
Gróðureldar, lúpína sem byggingarefni, málfar og hjálpsemi
Á þessum tíma árs er langmest hætta á gróðureldum á Íslandi, þetta gerist þegar snjóa hefur leyst en gróðurinn er ekki farinn af stað, það er því þurrt á og ef úrkoma er lítil er mikið…
Landspítali rís, náttúrulæsi og málstefna RÚV
Við tökum stöðuna á byggingu nýs Landspítala. Það er risastórt verkefni sem hefur lengi verið í gangi og framkvæmdir eru nú á fullu. Það sem er núna mest áberandi er svokallaður meðferðarkjarni…
Netvarnir, kolefnisbinding, málfar og dýraspjall
Undirbúningur fyrir leiðtogafund Evrópuráðsins fer að ná hámarki, en sá stóri fundur fer fram 16.-17. maí í Hörpu. Forsætisráðherra og utanríkisráðherra Íslands eru gestgjafar fundarins…
Brýr á Íslandi nú og þá, rafskútuöryggi og myrkar hliðar fataiðnaðar
VIð förum á brúarráðstefnu sem var haldin í gær á vegum vegagerðarinnar. Það er næstum 1200 brýr á Íslandi, 229 á hringveginum. Á ráðstefnunni var farið yfir sögu brúa, hvernig fækkun…
Lýðheilsurannsóknir, umhverfisviðurkenning, málfar og vísindaspjall
Í síðustu viku voru íslensku lýðheilsuverðlaunin veitt í fyrsta sinn, fyrir mikilsvert framlag til eflingar lýðheilsu á Íslandi. Miðstöð í lýðheilsuvísindum við Háskóla Íslands hlaut…
Lesblinda, snjalltunnur, málfar og pistillinn Páls
Nýjar rannsóknir sýna að líklega er fimmta, jafnvel fjórða hver manneskja á Íslandi, er með einhverskonar lesblindu. Félag lesblindra gagnrýnir skólakerfið fyrir að mæta ekki þörfum…
Barnaspítalinn 20 ára, nemendagarðar á Flateyri og lénsreikningar
Við ætlum að heimsækja Barnaspítala Hringsins sem fagnaði því fyrr í þessum mánuði að 20 ár eru liðin frá því að starfsemi hófst í þá glænýju húsi. Við spjöllum þar við Ingibjörgu…
Orkuskiptaþekking, selir, málfar og vestjarðasumar
Við verðum á Vestfjörðum í dag. Byrjum í Bolungarvík, þar sem ég er staddur núna. Hér ætlum við að tala við Þorstein Másson. Hann er framkvæmdastjóri Bláma sem vinnur að því að finna…
Alþjóðasamvinna og áskoranir, byggingarefni úr hampi, málfar og blinda
Við ætlum að byrja á ráðstefnu sem stendur nú yfir í Veröld húsi Vigdísar um alþjóðasamvinnu á krossgötum og stefnu Íslands - þar eru saman komnir fjölmargir sérfræðingar sem sitja…
Tímarannsóknin, flóttabörn og ráðgátan um dularfullu sporin í Surtsey
Hagstofan undirbýr nú stóra rannsókn sem er kölluð íslenska tímarannsóknin. Og með þessari rannsókn á að mæla hvernig fólk ver tíma sínum. Sjónir rannsakenda beinast að ólaunuðum heimilis-…
Seigla Seyðfirðinga, vetnisskip, málfar og safnaspjall
VIð ætlum að rýna í rannsókn sem skoðar upplifanir og líðan Seyðfirðinga í kjölfar aurskriðanna sem þar urðu fyrir þremur árum. Mikið áfall fyrir bæinn og íbúa hans, ótti, ringulreið…
Náttúrutengin og aftenging, malbik og kóngulær
Auður Aðalsteinsdóttir, doktor í bókmenntafræði og ritstjóri við Háskólaútgáfuna og Guðbjörg R. Jóhannesdóttir, heimspekingur og dósent við listkennsludeild Listaháskóla Íslands flytja…
Rafeldsneyti, skýrsla um náttúruvá og hættumat og viðkvæm jörð
Við ræðum um rafeldsneyti og möguleikana sem felast í framleiðslu á því hér á landi við Ríkarð Ríkarðsson framkvæmdastjóra viðskiptaþróunar og nýsköpunar hjá Landsvirkjun, en Landsvirkjun…
Förgun fjár, símanotkun, málfar og kjöt ræktað á rannsóknarstofu
Um 700 kindur voru aflífaðar í Vestur-Húnavatnssýslu eftir að upp kom riðusmit. Aðgerðir vegna þessa dapurlega máls hafa verið afar umfangsmiklar - og framundan er enn meiri vinna.
Jöklastika, einkaskjöl, mengandi bílaþvottur og staðurinn þinn
Við ætlum við að fá að vita allt um stórmerkilegt verkfæri, sem kallast jöklastika. Í hvað var jöklastikan notuð? Við ræðum við mann sem er eiginlega óvart helsti sérfræðingur heimsins…
Mold, nánd, málfar og sýklalyf
Við ætlum að tala um mold hér í byrjun þáttar - við helsta sérfræðing okkar í því fyrirbæri, Ólaf Gest Arnalds prófessor, en hann gaf nýverið út heljarinnar ritverk sem er tileinkað…
Frumuþjálfun og mismunandi upplifanir gerenda og þolenda
Vísindahópur undir forystu Péturs Orra Heiðarssonar, dósents í lífefnafræði við Háskóla Íslands fékk í haust einn hæsta styrk sem Evrópska rannsóknaráðið veitir. Styrkurinn er til…
Þjóðleg stjörnufræði, máltækni, málfar og aprílgabb úr fortíðinni
Við ætlum að horfa til himins í þætti dagsins og kynna okkur forvitnilega fræðigrein sem kallast þjóðleg stjörnufræði - en einn helsti fræðimaður á því sviði heimsótti Ísland nýverið…
Fuglavöktun, stafræn heilbrigðistækni, málfar og hagamýs nema land
Við röltum um friðland fugla í Vatnsmýri, með Ólafi Karli Nielsen fuglafræðingi, sem hefur ásamt fleirum í áratugi vaktað bæði þar sem og í kringum Reykjavíkurtjörn. Það hafa orðið…
Jarðgöng, vestfirðir og covid, umhverfispistill
Við ætlum að forvitnast um jarðgangagerð í tilefni af því að innviðaráðherra ætlar að skipa starfshóp sem á að kanna möguleikana á gerð jarðganga til Vestmannaeyja. Freyr Pálsson sérfræðingur…
Metan og heitt vatn, heimilisofbeldi og verklag, málfar og megrun
Við forvitnumst um stöðuna á metan- og heitavatnsmálum á Akureyri og nágrenni í Samfélaginu í dag. Það hefur komið fram í fréttum að heitavatnsnotkun á Akureyrarsvæðinu hefur aukist…
Upprunamerkingar, Rauði Krossinn í Eyjafirði og útsýni
Katrín Guðjónsdóttir fagsviðsstjóri hjá Matvælastofnun ræðir um upprunamerkingar matvæla, atriði sem skiptir neytendur sífellt meira máli - en því miður virðist sem hvorki löggjöf…
Vöðvarýrnun, lífræn ræktun, málfar og 12 km af skjölum
Við ætlum að ræða um vöðvarýrnun, sem er eitthvað sem kemur fyrir okkur öll með hækkandi aldri, en er líka eitthvað sem við getum og eigum að sporna gegn ef því verður mögulega við…
Auðlind flokkunarstöð, fornminjar, málfar og miðsjávarlag
Við byrjum á að heimsækja líklega eina fallegustu flokkunaraðstöðu landsins, sem er í kjallaranum á Grósku hugmyndahúsi. Þar er mannmargt í húsi, fjölbreytt starfsemi til staðar og…
Afkoma jökla, ástand vatns, risarækjur
Við rýnum í afkomu íslenskra jökla með félögum úr Jöklarannsóknarfélagi Íslands, þeim Andra Gunnarssyni formanni félagsins og Hrafnhildi Hannesdóttur jöklafræðingi.
Loftlagsbreytingar, kynjafræði í Afríku, málfar og örverur á Everest
Skýrsla milliríkjanefndar Sameinuðu þjóðanna, IPCC, um loftslagsbreytingar kom út í fyrradag. Aðalritari Sameinuðu þjóðanna hefur líkt henni við leiðarvísi að því hvernig hægt er að…
Vindmyllur og fuglar, nýjar skrifstofur á Alþingi, rusl og afmæli
Það er litið sífellt meira til vindorkuvera, vindmyllugarða, þegar kemur að rafmagnsframsleiðslu á Íslandi og mikið rætt um að þarna sé á ferðinni umhverfisvænni raforkukostur. Í dag…
Hvar er best að búa, kváradagurinn, málfar og hubba húlle húlle húlle
Hvort er betra að búa á landsbyggðunum eða á höfuðborgarsvæðinu? Við þessari spurningu fæst örugglega ekkert endanlegt svar, sitt sýnist hverjum og margt í mörgu eins og sagt er. Það…
Skógrækt, framandi sjávarlífverur og matjurtagarðar
Það er deilt töluvert um skógrækt á Íslandi, um umfang og tegundir trjáa sem er plantað. Við ætlum að reyna að skilja betur helstu átakalínur í þessari umræðu, fáum til okkar Þóru…
Líforkuver, lyfjabylting og umhverfispistill
Við fjöllum um skýrslu sem nýlega kom út á vegum Samtaka sveitarfélaga og atvinnuþróunar á Norðurlandi eystra, en skýrslan er svokallað frumhagkvæmnismat á byggingu líforkuvers á…
Jarðvegsmengun, Amtsbókasafnið, málfarsmínúta og gláka
Við fjöllum um mengaðan jarðveg. Hingað koma Guðjón Ingi Eggertsson, heilbrigðisfulltrúi hjá Heilbrigðiseftirliti Reykjavíkur og Gunnhildur Ingibjörg Georgsdóttir, sérfræðingur hjá…
Lögreglufræði, Ölfusárbrú og umhverfissálfræði
Við forvitnumst um hvernig námi í lögreglufræðum er háttað hér á landi. Hver eru inntökuskilyrðin, hvað eru margir nemendur teknir inn, hvernig eru kynjahlutföllin og hvar og hvernig…
Netöryggi, gróðurróbótar, málfar og stafrænt Þjóðskjalasafn
Í sjónvarpsfréttum í gærkvöldi kom fram hjá ráðherra háskóla, iðnaðar og nýsköpunar að Ísland stæði verr að vígi en aðrar þjóðir þegar kemur að netöryggi og að það gæti ógnað þjóðaröryggi.
Viðskipti og vísindi, fiskur og kaffi og dýraspjall
Lára Jóhannsdóttir, prófessor í umhverfis- og auðlindafræði hjá viðskiptafræðideild HÍ og Þórey Þórisdóttir doktorsnemi og stundakennari við viðskiptafræði deild koma í heimsók í tilefni…
Strandveiðar, mæðradauði og sjálfbærni
Við ræðum um strandveiðar við nýkjörinn formann félags strandveiðimanna Kjartan Pál Sveinsson. Hann er doktor í félagsfræði en aðallega trillukarl.
Endurkoma í íþróttum, Dýrfinna, málfar og sykursýki
Hingað til okkar í gær kom Guðmundur Stephensen borðtennisleikari og goðsögn, sem gerði sér lítið fyrir og vann Íslandsmeistaratitillinn aftur, eftir að hafa ekki spilað í áratug.
Áreitni gagnvart stjórnmálafólki, Sæbjörg og Guðmundur í borðtennis
Seint beint út frá Háskóla Íslands að loknum viðburði á vegum félags stjórnmálafræðinga og stofnunar stjórnsýslufræða og stjórnmála um orðræðu og áreitni gagnvart stjórnmálafólki.
Verndun hafsvæða, lífsviljaskrá, málfar og söngvakeppnin 1986
Við ætlum að ræða aðeins samkomulag sem náðist á vettvangi Sameinuðu þjóðanna í gær um verndun hafsvæða. Þetta samkomulag hefur ekki verið endanlega útfært en það snýr að hafsvæðum…
Krabbameinsskráning, fræbanki á Svalbarða, málfar og lífupplýsingar
Sigríður Gunnarsdóttir, forstöðumaður Rannsókna- og skráningarseturs Krabbameinsfélagins kemur til okkar en nýverið var gefin út spá um fjölgun nýrra krabbameinstilfella til ársins…
Opni leikskólinn, grænir iðngarðar og umhverfispistill
Við ætlum að kíkja í heimsókn í opna leikskólann svokallaða, en þetta er gjaldfrjáls úrræði, þar sem foreldrum gefst kostur á að koma saman nokkrum sinnum í viku með ung börn sín til…
Friðlýst svæði og þjóðgarðar, fjarkennsla, málfar og vísindaspjall
Við ætlum að ræða friðlýst svæði og þjóðgarða, en starfshópur skilaði inn fyrir áramót skýrslu þar sem stöðu þessara svæða og áskorunum er lýst. Árni Finnsson hjá náttúruverndarsamtökum…
Verðbólga, vinnsla kynferðisafbrotamála og pistillinn Páls
Verðbólga mælist nú 10,2 prósent og hefur ekki verið svo mikil síðan haustið 2009. Þetta er umfram það sem greiningaraðilar, sem svo eru kallaðir, höfðu spáð og það virðist ætla að…
Umhverfisvæn þróunaraðstoð, framburður, málfar og rokkskjal
Við ætlum að forvitnast um sprotafyrirtækið So Green sem framleiðir og selur kolefniseiningar sem miða að því að styðja við menntun stúlkna í þróunarlöndum. Þetta er kolefnisjöfnun…
Heilbrigðismál, matarsóun, málfar og Eimur
Samfélagið heimsækir húsnæði Heilbrigðisstofnunar Vestfjarða hér á Ísafirði og ætla á eftir að spjalla við Gylfa Ólafsson forstjóra þeirrar góðu stofnunar um starfið , áskoranir fyrir…
Orkubú vestfjarða, bændageð, umræður um orð og umhverfispistill
Þáttur dagsins er sendur út frá tveimur stöðum, frá Akureyri og Flateyri.
Hvalaskoðun, skaðabótaskylda sjálfboðaliða, málfar og saxendalyfið
Við gerum tilraun til hvalaskoðunar í Samfélaginu dagsins. Fréttir og myndskeið af hnúfubökum við Hafnarfjarðarhöfn urðu til þess að við byrjuðum daginn á þeim slóðum með Eddu Elísabetu…
Rafjeppar, vatnsbólin í Heiðmörk og bambusgrænþvottur
Við ætlum að huga að rafbílum, sérstaklega rafjeppum. Rafbílar njóta mikilla vinsælda hérlendis, en fyrir þjóð sem ferðast gjarnan um á fjöllum í vetrarfærð þykja smábílar ekki vera…
Tíska, djúpríki, málfar og verkalýðsforkólfur fortíðar
Rætt um tísku og hvernig samfélagsbreytingar og umrót speglast í henni. Fatahönnuðurinn og spekúlantinn Guðmundur Jörundsson sest niður hjá okkur og segir okkur hvernig við endum…
Fyrirtækin sem menga mest græða mest. Hvað er hamstur? Ávaxtaflugur
Stærstu losunarfyrirtækin á Íslandi, þau sem menga lang lang mest, eru ekki að standa sig og sýna litla ábyrgð í loftlagsmálum.
Geymsla eldsneytis, félagsleg tengsl og flóttafólk
Svo virðist sem nokkur fjöldi fólks hafi ákveðið að hamstra eldsneyti. En þetta er hættulegt efni. Rætt við umhverfisstofnun og slökkviðliðið.
Hönnun leiksvæða, Þjóðskjalasafnið heimsótt, málfar og föstur
Hvað vilja börn gera þegar þau fara út að leika á leikskólanum? Hvað vilja leikskólakennararnir að sé til staðar á leiksskólalóðinni? Verður að vera róla? Er sandkassinn nauðsynlegur?…
Eru grænmetisolíur eitur? Grænþvottur og borgarlína í Saudi Arabíu
Grænmetisolíur hafa verið töluvert áberandi í umræðunni á samfélagsmiðlum að undanförnu þar sem allskonar aðilar, áhrifavaldar oftar en ekki eru að halda fram skaðsemi þeirra. Næringarfræðingar…
Ferðaþjónustan og framlegð, vísindaleg aðferð, málfar og Grænland
Er ferðaþjónustan láglaunagrein í hálaunalandi hér á Íslandi og fer það illa saman? Hvers vegna? Við ætlum að ræða við hagfræðinginn Sigríði Mogensen sem er sviðstjóri iðnaðar og hugverkasviðs…
Starlink, insels, málfar og gömul dýr
Starlink, háhraða netþjónusta Space X og Elons Musk um gervihnetti er nú aðgengileg hér á landi. Þetta tilkynnti Space X á Twitter í gær. En hvað þýðir það fyrir íslenska netnotendur…
Alþjóðlegt sveitarfélag, skyndhjálp, sjálfbærni og rafbílar
Nýjar tölur frá Byggðastofnun sýna að hlutfallslega flestir íbúar með erlent ríkisfang eiga heima í Mýrdalshreppi, eða 51,5%. Íbúar með erlent ríkisfang eru semsagt í meirihluta þar.
Hampolía með kannabis, félagsvísindi í HÍ, málfar, rusl og örþræðir
Í gær var gefin út tilkynning um innköllun á ákveðinni tegund af hampolíu sem reyndist innihalda efnið thc, en það efni finnst í kannabisplöntunni og er álitið fíkniefni hér á landi.
Jarðskjálftar í Tyrklandi og Sýrlandi og viðbrögð, býflugnabjörgun ESB
Að minnsta kosti 5000 eru látin í Tyrklandi og Sýrlandi eftir öfluga jarðskjálftahrinu sem hófst aðfararnótt 6. febrúar. Óttast er að miklu fleiri hafi látist og mjög margir slasast.
TF-Sif skoðuð, útrýming mannskyns, málfar og safnaspjall
Flugvél Landhelgisgæslunnar TF-SIF hefur mikið verið í fréttum undanfarið vegna fyrirætlana um að selja hana. Þær hugmyndir mættu mikilli andstöðu úr ýmsum áttum og nú virðast þær…
Sorpflokkun, gervigreind, málfar og dýraspjall
Við fjöllum gjarnan um sorp og endurvinnslu hér í Samfélaginu og í dag ætlar að kíkja til okkar mikill áhugamaður um þessi mál, heimilisfaðir í Vesturbænum sem er að velta þessu fyrir…
Krabbameinsgreiningar, geislavirkt hylki týnt og dagur votlendis
Það var sagt frá því í Morgunblaðinu fyrr í vikunni að miklar vonir væru bundnar við nýja aðferð við að greina krabbamein af mikilli nákvæmni með blóðprufu. Þar kom fram að aðferðin…
Konur í nýsköpun, gufuborinn Dofri, málfar og skjátími
Elínóra Inga Sigurðardóttir, formaður KVENN, félags kvenna í nýsköpun kemur til okkar og ræðir meðal annars um alþjóðlega ráðstefnu sem ber yfirskriftina Women for solutions and sustainability…
#metoo, Reykjavíkurleikar, hliðarafurðir og umhverfissálfræði
Rúm sex ár eru síðan #metoo byltingin skók heimsbyggðina en hvergi er útséð um þau áhrif sem hún mun hafa. Eða hefur kannski allt of lítið breyst miðað við ólguna sem ríkti í þessum…
Hugsun, læknar og umhverfismál, grænkerar um hvalveiðar og málfar
Mannkynið skilgreinir sig oft frá öðrum dýrategundum sem svo að við séum hugsandi verur. En hvað er hugsun? Þessi spurning var yfirskrift fræðslufundar á vegum Íslenskrar erðagreiningar…
Rafbyssur, Árnastofnun, málfar og halastjarna
Reglum um valdbeitingu lögreglu hefur verið breytt þannig að nú má lögreglan nota rafbyssur. Það mun þó ekki gerast fyrr en að lokinni þjálfun lögreglumanna og kaupum á slíkum tækjum.
Keldnaland, aðgerðarsinnar og myndlist, umhverfispistill
Í gær var sagt frá því að efna ætti til alþjóðlegrar samkeppni um þróun Keldnalands, sem er víðfemt landsvæði hér í höfuðborginni. Landið er í eigu Betri samgangna ohf og þetta tengist…
Háfjallakvillar, Alzheimersamtökin, málfar og rannsóknir á heilanum
Tómas Guðbjartsson læknir er staddur við rætur hæsta fjalls Suður-Ameríku, Aconcagua í Argentínu, sem hann hyggst klífa næstu tvær vikurnar. Tómas var að gefa út, ásamt nokkrum læknum,…
Fúsk, upprunavottorð og torfær leið á ÓL
Í gær fór fram í Háskólanum í Reykjavík ráðstefna um rakaskemmdir og myglu; byggingargalla og fúsk í nýjum byggingum. Þessi ráðstefna var til heiðurs Dr. Ríkharði Kristjánssyni, sem…
Forn-DNA, Viðlagasjóðshús, málfar og safn RÚV
Forn vinnslustaður þar sem hvalbein voru unnin fannst nýlega á Höfnum á Skaga og á Ströndum í fornleifauppgreftri. Þetta er í fyrsta sinn sem slíkur vinnslustaður hefur fundist á norðuratlantshafssvæðinu.
Hljómflutningsgræjur, frumkvöðullinn Friðrik og mörgæsir með Veru
Við fjöllum um hljómflutningstæki í þættinum í dag. Dæmi eru um það að fólk hafi sótt niður í kjallara gömlu steríogræurnar sínar, magnara, plötuspilara og stóru hátalarana og komið…
Loftslagsviðhorf, öryggi ferðamanna, vegir í hláku og Stefán Gíslason
Síðar í dag verða í Veröld kynntar niðurstöður könnunar þar sem borin voru saman viðhorf Íslendinga til umhverfismála og loftslagsbreytinga með 10 ára millibili. Og það kemur á daginn…
Fornleifar, asahláka, svansvottun gegn myglu, málfar og D-vítamín
Landnámsskálinn á Stöð í Stöðvarfirði er fyrsti skálinn af því tagi sem rannsakaður hefur verið eins og glæpavettvangur. Tekin voru dna sýni á vettvangi sem mögulega eiga eftir draga…
Langlífi, ferðamannalandið Ísland og Páll Líndal
Til okkar kemur Sigurður Guðmundsson læknir en hann tók þátt í umræðum um langlífi á læknadögum í Hörpu í morgun. Þar var meðal annars spurt: hvað ræður langlífi? Stór spurning.
Uppbygging í Bolungarvík, ilmur af Vestfjörðum og Náttúruhús
Við hittum Jón Pál Hreinsson bæjarstjóra í Bolungarvík, en þar á að rísa nýtt hverfi á næstunni.
Bókabúð á Flateyri, skessur, málfar og fiskakvarnir
Við verðum með annan fótinn hér á Vestfjörðum, nánar tiltekið á Flateyri við Önundarfjörð. Við höfum komið okkur fyrir í bókabúðinni þar, en hún er sögð vera elsta upprunalega verslun…
Má gleymast? Norrænt samstarf á tímamótum. Umhverfispistill.
Persónuvernd hefur komist að niðurstöðu í máli manns sem óskaði eftir því að fá leitarniðurstöður um sig fjarlægðar úr leitarvélum google. Niðurstaða Persónuverndar var sú að gengist…
Heilsutækni, úrræði fyrir ofbeldisfólk, málfar og erfðatækni
Við forvitnumst um heilsutækniklasann, sem er samstarfsvettvangur í heilsu- og líftækni á Íslandi. Í morgun var kynnt skýrsla á vegum þeirra þar sem staðan í heilsutækni er tekin saman.
Fuglar, gerendur ofbeldis, kolefnisjöfnun flugferða
Við tölum um fugla í Samfélagi dagsins. Nú er hart í ári, mikið frost víða löngum stundum og maður ímyndar sér að lífsbaráttan sé hörð hjá smávinum okkar fuglunum. Kristinn Haukur…
Nýjasta tækni, lífmassi í heiminum, málfar og áramótaávarp frá 1951
Við ætlum að velta fyrir okkur nýjustu tækni og hvað ber þar hæst á nýju ári. Hjálmar Gíslason forstjóri Grid, birtir árlega svokallaða tæknispá þar sem hann fer yfir það helsta sem…
Jarðgerðar líkamsleifar, þrettándahátíð í Eyjum, málfar og síld
New York ríki í Bandaríkjunum hefur bæst í hóp nokkurra ríkja þar sem hafa leyft jarðgerð eða moltugerð líkamsleifa fólks. Þá er líkamanum komið fyrir á ákveðinn hátt þannig að náttúrulegt…
Svansvottuð Harpa, virðismat starfa og umhverfispistill
Við heimsækjum Hörpu, sem hlaut Svansvottun á dögunum. Ræðum þar við Ástu Ólafsdóttur og Rakel Lárusdóttur um vottunarferlið og hverju það breytir fyrir tónlistar- og ráðstefnuhúsið.
Bílafjöldi, jafnlaunavottun, málfar og lyktarskyn
Við ætlum að tala um bíla í Samfélaginu í dag. Bílgreinasambandið hefur tekið saman tölur um bílasölu á árinu 2022 og þar kemur fram töluverð aukning. Við skoðum þessar tölur með Maríu…
Bruni í borholu, ferðaþjónusta, flugvélarusl og breytingar
Svo förum við á vettvang bruna í Mosfellsdal, þar sem húsið yfir heitavatnsborholuna MG 29 brann til kaldra kola á föstudaginn var. Við hittum sérfræðing frá Veitum þar sem segir okkur…
Eitt og annað frá liðnu ári
Þáttastjórnendur Samfélagsins, Þórhildur Ólafsdóttir og Guðmundur Pálsson rifja upp nokkur eftirminnileg efni úr þáttum ársins 2022. Fjallað verður um veður, sníkjudýr, hrosshausa,…
Veirufræði og náttúruvernd: Ólafur S Andrésson
Í þættinum verður rætt við Ólaf S. Andrésson prófessor emiritus um rannsóknarstörf hans í gegnum áratugina, sem spanna allt frá veirufræði til náttúruverndar.
Sjálfboðaliðar og umhverfismál
Rætt við Heiðrúnu Hauksdóttur og Birgit Raschofer - sem hafa báðar sinnt sjálfaboðastörfum af krafti á árinu, sérstaklega í þágu flóttafólks frá Úkraínu. Þær segja frá því sem þær…
Áramótaannálar, fækkun flugelda, málfar og vísindafréttir ársins
Áramótin nálgast, þetta eru tímamót sem kalla gjarnan á endurlit, uppgjör. Helstu sérfræðingar slíkra upprifjanna hér á RÚV setjast niður með okkur í Samfélaginu, fólkið sem setur…
Tíminn
Leifur Hauksson, sem lést síðastliðið vor, stjórnaði þáttunum Í tíma og ótíma 2001-2, þar sem hann ræddi við ýmsa viðmælendur um tímann. Leikin eru valin brot úr nokkrum þáttum.
Rusl í kirkjugörðum, umhverfisvænir jólapakkar og samfélagsmiðlar
Jólin nálgast og mörg hafa það fyrir sið að heimsækja látna ástvini yfir hátíðarnar, jafnvel með skraut og ljós. Starfsfólk kirkjugarðanna er í óða önn að greiða aðgengi að görðunum,…
Líffræðileg fjölbreytni, litbrigði bjarna, málfar, rusl og vísindi
Nýverið lauk ráðstefnu Sameinuðu þjóðanna um líffræðilega fjölbreytni - þetta er annars konar dæmi en loftlagsráðstefnan en ekki minna mikilvæg mál undir - vistkerfin okkar, landsvæði,…
Byggðaþróun, líðan ungmenna í netheimun, pistillinn Páls.
Þóriddur Bjarnason og Gréta Bergrún Jóhannesdóttir: Nýverið kom út á vegum Byggðastofnunar rit þar sem niðurstöður úr rannsóknarverkefninu Byggðafesta og búferlaflutningar eru kynntar.
Matarmarkaður Íslands, öryggiskerfi bíla, netnotkun barna og ruslarabb
Matarmarkaður Íslands fór fram um helgina í Hörpu. Slagorð markaðarins voru uppruni, umhyggja og upplifun. Þarna voru ýmsir smáframleiðendur samankomnir sem lokkuðu til sín gesti og…
Hálkumælingar, hafsbotninn, málfarsmínúta og upplýsingaöflun
Í kuldakastinu sem nú gengur yfir eru eflaust margir bílstjórar sem uppfæra vef Vegagerðarinnar reglulega, þótt færðin hafi reyndar verið ágæt hingað til víðast hvar. En það þarf einhver…
Kjarnasamruni, landtenging og umhverfispistill
VIð ætlum að rýna í það sem hefur verið kallað mikilvægasta vísindaafrek það sem af er öldinni. Í gær staðfesti vísindafólk í Bandaríkjunum að þau hefðu náð kjarnasamruna á tilraunarstofu.
Meðferð við hvítblæði, meira um sorpflokkun, málfar og vísindi
Þær fréttir bárust í vikunni að 13 ára stúlka í Bretlandi að nafni Alyssa, hefði þegið tilraunameðferð við hvítblæði, sem aðrar meðferðir höfðu ekki náð að vinna bug á. Það blasti…
Reynsla af sorpflokkun, snjór og skíði, hvað þýðir að nenna?
Sorp er samfélagslegt mál. Hvert eitt og einasta okkar hendir einhverju daglega, og samkvæmt lögum og reglum sem taka gildi um áramótin eigum við að bæta flokkunina, sérstaklega þegar…
Geimrusl og geimhelgi, tenging við jólasveinin, málfar og traust
Það er ekki hlaupið að því að skilgreina svæði í geimnum sem ríki heims, hér á jörðu niðri hafa ráð yfir. En þar svífa allskyns tól og tæki sem auðvelda okkur lífið en valda mörgum…
Pabbaheilar, dýraspjall, málfar, traust og samfélagsmiðlar
Pétur Henry Petersen prófessor í taugavísindum við Læknadeild Háskóla Íslands: Minnkar heilinn í nýbökuðum feðrum? Ný rannsókn sem gerð var á Spáni og í Bandaríkjunum bendir að minnsta…
Malaví, tvítyngd börn og umhverfispistill
Íslendingar hafa í meira en 30 ár komið að þróunarsamvinnu í Malaví í Afríku. Kristjana Sigurbjörnsdóttir verkefnastjóri sendiráðs Íslands í Lilongwe segir frá þróunarsamvinnu og vinnuheimsókn…
Rauðvínsspjall í heilsuveru, jarðvegur og bakteríur, málfar og vísindi
Samskipti milli lækna, sem og annars heilbrigðisstarfsfólks og almennings hafa aldrei verið eins auðveld, enda hafa þau aukist mjög. Sem er gott upp að vissu marki, en líka slæmt segja…
Unicef, líffræðilegur fjölbreytileiki, ruslarabb og pistillinn Páls
Verkefni UNICEF, barnahjálpar Sameinuðu þjóðanna, eru mörg og virðast því miður óþrjótandi. Samtökin hafa sent frá sér ákall þar sem kemur fram að stefnt sé að því að ná til 110 milljóna…
Klór - tilgangur og eðli, hlýindi, málfar og hatursorðræða
Nú í lok síðasta mánaðar bárust fréttir af klórslysi í Grafarvogslaug þar sem fimm þurftu að leita til bráðamóttöku eftir að hafa andað að sér klórgasi. Þetta efni - klór - sem er…
Hvernig hljómar heyrnarskerðing? Algóritmar, málfar og plöntusvif
Hvernig hljómar heyrnarskerðing? Kristbjörg Gunnarsdóttir og Kristbjörg Pálsdóttir eru báðar heyrnarfræðingar og leiða okkur í gegnum nokkrar upptökur sem leyfa hlustendum að heyra…
Skógrækt og lífríki, endurflutningur, málfar, leðurblökur og pistill
Tómas Grétar Gunnarsson vistfræðingur og forstöðumaður Rannsóknarseturs HÍ á Suðurlandi og Sunna Áskelsdóttir verkefnastjóri Landgræðslunnar: Skógrækt, loftlagsmál og lífriki Íslands.
Matvælastefna, verðbólgusaga og smálíffæri
Verðbólgusaga Íslands á 20. Öld. Helgi Skúli Kjartansson prófessor emiritus.
ADHD lyf, áhrifarík umhyggja, það góða og slæma á COP27
Við tölum við Dr. Karl Ægi Karlsson, prófessor í taugavísindum við Háskólann í Reykjavík og einn stofnanda sprotafyrirtækisins 3Z. Þau hafa þróað erfðabreytt líkan af ADHD í sebrafiskum…
Saman gegn sóun á textíl, upplýsingaóreiða, málfar og safn RÚV
Íslendingar eru komnir í neyslugírinn nú í aðdraganda jólanna, afsláttardagar og auglýsingar dynja á okkur, allt miðar að því að kaupa og missa ekki af æðislegum hlutum á stórkostlegum…
Endurfluttur þáttur
Steinagreining, klósett og fráveita, ruslarabb og pistillinn Páls
Um helgina buðu Náttúruminjasafn Íslands og Náttúrufræðistofnun gestum og gangandi upp á aðstoðu og tæki til að greina helstu steintegundir á ÍSlandi undri dyggri leiðsögn sérfræðinga…
Gervigreind, leigjendamál, málfar og samfélagsmiðlar
Gervigreind er allt í kringum okkur án þess að við gerum okkur alltaf grein fyrir því. Símarnir, tölvurnar og tækin sem við notum safna upplýsingum og hafa áhrif á hegðun okkar. Því…
Sýklalyf, dýraspjall, málfar og lok COP27
Guðrún Aspelund sóttvarnarlæknir: Málþing um sýklalyfjaónæmi og sýklalyf var haldin í höfuðstöðvum Landlæknisembættisins í morgun, Samfélagið var á staðnum.
Dagsbirta byggðar, sæeyrnaeldi, ruslarabb og jólagjafakaup
Það er stundum sagt enginn veit hvað átt hefur fyrr en misst hefur. Þetta á við um dagsbirtuna, hún er að hverfa og söknurinn að sliga marga, held mér að sé óhætt að segja. En eitt…
Kolefnisspor framkvæmda, líknarmiðstöðvar, málfar og býflugur
VIð kíkjum á fund um kolefnisspor framkvæmda, ræðum við fulltrúa frá þremur stórum framkvæmdaaðilum á Íslandi um hvaða leiðir þau fara til að lágmarka losun gróðurhúsalofttegunda í…
Murtur hrynja niður, B teymið á COP27 og Íðorðabankinn
Við heyrðum fréttir af því um helgina að murtustofninn í Þingvallavatni væri í afar slæmu ástandi. Við ætlum að tala um Þingvallamurtuna við Finn Ingimarsson forstöðumann Náttúrustofu…
Heimilisofbeldi, minnisleysi, málfar og hringt í fólk í sjöunni
Því miður hefur ákveðinn vandræðagangur gjarnan fylgt því hvernig heimilisofbeldismál eru meðhöndluð innan kerfisins, hvort þau eru skráð, hver viðbrögðin eiga að vera og á hverra…
Pestir, sorp, líffræðiljósmyndun og málfar
Það er margt sem bendir til þess að ýmsar pestir herji nú af meiri krafti á samfélög sem gripu til sóttvarnaraðgerða þegar covid faraldurinn var í hámæli. Undanfarin tvö ár fækkaði…
Heimilisverk og lífsánægja, Grænlandsfréttir, COP27 og votlendi
Flest hafa þrætt við maka sinn um hver á að ganga frá þvottinum, ryksuga, kaupa og elda matinn, hver er að vinna of mikið eða gera annað utan heimilisins meðan hitt situr eftir með…
Vatnshreinsiverkefni í Pakistan, skaðaminnkandi nálgun og malaría
Við ræðum við tvo íslenska hjálparstarfsmenn sem eru nýkomnir heim eftir að hafa tekið þátt í vatnshreinsiverkefni í Pakistan þar sem kröftugar rigningar höfðu valdið einhverjum mestu…
Tíðindi af COP27, göngustígar og tónmenntakennsla
Við byrjum á að tengja okkur stuttlega inn á Loftlagsráðstefnuna í Egyptalandi sem er nú í fullum gangi, Finnur Ricart Andrason, hjá Ungum umhverfissinum og pistlahöfundur Samfélagsins…
Hvað á að gerast á COP27? Loftlagsmál í Marel, málfar, neyslulosun
Árleg loftlagsráðstefna Sameinuðu þjóðanna hófst í gær. Árni Finnsson formaður Náttúruverndarsamtaka Íslands er á leiðinni, en hann hefur sótt þessar samkomur oft í gegnum tíðina.
Loftlagsráðstefna COP27 í Egyptalandi að hefjast, túndrur og málfar
Hin árlega loftslagsráðstefna Sþ. hefst á sunnudaginn, hún fer að þessu sinni fram í Egyptalandi, nánar tiltekið Sharm el Sheikh.
Umhverfisvæn steypa, Kvennaathvarfið, hringrásarhagkerfi
Við ræðum þróun nýrra uppskrifta á steypu. Ræðum við Sigríði Ósk Bjarnadóttur sem er framkvæmdastjóri umhverfismála hjá Hornsteini, Hornsteinn er eignarhaldsfélag í eigu Björgunar,…
Læknaskortur, hellarannsóknir, málfarsmínúta og vísindaspjall
Rætt við forseta læknadeildar um leiðir til að fjölga læknanemum. Þórarinn Guðjónsson.
Hringrásarhagkerfið, umhverfisvænar framkvæmdir og nafnið á vargsnigli
Við ætlum að ræða um hringrásarhagkerfið og þá sérstaklega hvernig okkur Íslendingum gengur að endurnýta þau hráefni sem náttúran gefur af sér - ný meistararannsókn frá háskóla íslands…
Útflutningur á tónlist, hraðtíska og SheIn, spámiðill í útvarpi
ÚTÓN stendur fyrir svokallaðri bransaveislu í aðdraganda Iceland Airwaves tónlistarhátíðarinnar sem hefst í vikunni. Þar gefst tónlistarfólki og öðrum áhugasömum, tækifæri til að hitta…
Sorg, hennar rödd og dýrspjall
Sorg er sammannleg tilfinning sem tekur á sig ýmsar myndir. Enginn kemst í gegnum lífið án þess að upplifa sorg. Sorgarmiðstöð er staður sem styður við syrgjendur. Þau Karólína Helga…
Mannréttindi geðfatlaðra, aldursfordómar á vinnumarkaði og lauf
Er geðfötluðu fólki mismunað í íslenskum lögum? Þurfa þeir sem glíma við geðrænar áskoranir fjölbreyttari stuðning og meðferð heldur en nú er veitt? Við ræðum þessi mál við Helgu Baldvins…
Flóttafólk, endurunninn koltvísýringur og svefn
Jasmina Vajzovic Crnac er yfir alþjóðateymi velferðarsviðs Reykjavíkurborgar. Hún segir okkur frá hlutverki teymisins og helstu verkefnunum sem hefa aukist mikið undanfarið í takt…
Sundabraut, uppeldisaðferðir og pistillinn Páls
Verkefnisstjórn um Sundabraut er tekin til starfa og það er stefnt að því að framkvæmdir geti hafist árið 2026. Við tölum við formann verkefnisstjórnarinnar um þessa stóru framkvæmd…
Fuglaferðamennska, súrdeigsmóðir, málfar og neysla
Ferðamenn sem koma hingað til lands til að skoða fugla hefur fjölgað - íslenskt leiðsögufólk hefur sumt hvert sérhæft sig í fuglaleiðsögn, og við tölum við einn slíkan hér á eftir,…
Sérstakur hafragrautur, jarðhiti, málfar og stofnlíffræði
Nú stendur fyrir dyrum að kanna möguleikana á að bora eftir heitu vatni á Kjalarnesi. Við ætlum að tala um heitt vatn á höfuðborgarsvæðinu við tvo sérfræðinga sem koma að kortlagningu…
Kólnun fasteignamarkaðar, nýr forstjóri Menntamálast. og umhverfismál
Við tölum aðeins um fasteignamarkaðinn. Húsnæðis- og mannvirkjastofnun fylgist grannt með þróuninni þar og samkvæmt nýrri greiningu þeirra fyrir októbermánuði eru augljós merki um…
Lestur barna, orkuskipti, málfar og stofnfrumumeðferð
Það er tekist á um lestur barna, einu sinni sem oftar, en kannski af meiri hörku en áður - manni finnst það kannski. Nú eru lestrarfimiprófin í brennidepli, eru þau mælitækið sem við…
Krabbar, Iceland Restaurant í New York og háar tölur
Jónas Páll Jónasson, fiskifræðingur: Þau sem fylgjast með fréttum vestra og samfélagsmiðlum hafa mögulega tekið eftir því að það er mikið rætt um krabba. Það er vegna þess að krabbastofnar…
17.10.2022
Orkuskipti í flugi, yfirnáttúrufræði, málfar og nýsjálenskir fuglar
Orkuskipti í flugi eru innan seilingar, upp að vissu marki að minnsta kosti. Við höfum áður fjallað um hvernig innanlandsflug á litlum flugvélum gæti verið knúið áfram af rafmagni…
Byltur, sjónverndardagur, umhverfismál
Bergþóra Baldursdóttir PhD, verkefnastjóri byltuvarna á Landspítalanum og sérfræðingur í sjúkraþjálfun og Sigrún Sunna Skúladóttir PhD, aðjúnkt við hjúkrunarfræðideild HÍ: Það er fullt…
Grænbók, heyrnarheilsa í hættu, málfar og kvöldát
Við ræðum líffræðilega fjölbreytni. Nú er til umsagnar í samráðsgáttinni svokölluð grænbók um líffræðilega fjölbreytni íslenskra vistkerfa. Snorri Sigurðsson er sviðsstjóri náttúruverndar…
Persónuvernd, persónuleg ábyrgð, ruslarabb og umhverfissálfræði
Persónuvernd og tengd mál verða sífellt mikilvægari þegar þjónusta og samskipti færast í síauknum mæli á netið og notendahópurinn færist sífellt neðar í aldri. Helga Þórisdóttir forstjóri…
Twitterkaup, máltækni, málfar og leigjendaaðstoð
Fyrirætlanir frumkvöðulsins og auðkýfingsins Elon Musk um að kaupa samfélagsmiðilinn Twitter virðast aftur vera komnar á dagskrá eftir að hann dró til baka tilboð sitt upp á meira…
Hafnir á Snæfellsnesi, málfar og Hringborð norðurslóða
Samfélagið sendir út frá Snæfellsnesi í dag. Við ræðum við tvo hafnarstjóra þar; Kjartan Karvelson í Stykkishólmi og Hafstein Garðarsson í Grundarfirði.
Menntakvika, loftslagsfræðsla, félagslegt óréttlæti og risarækjur
Bein útsending frá Menntakviku.
Forvarnardagurinn, regnbogavottun, málfar og erfðabreytileiki
Í dag er forvarnardagurinn haldinn í mörgum skólum, í sautjánda sinn. Á þessum degi er athygli sérstaklega beint að ungmennum í 9. bekk grunnskóla og á fyrsta ári í framhaldsskóla.
Læknisfræðinóbell, rannsóknir í afbrotafræði og aðskotaorð íslenskunna
Sænski erfðafræðingurinn Svante Pääbo hlýtur nóbelsverðlaunin í lífeðlisfræði og læknisfræði í ár fyrir fyrir rannsóknir á genamengi útdauðra manntegunda og þróun mannsins. Þess á…
Fellibylir, sveppamót, málfar og geirfugl
Fellibylurinn Ian hefur valdið miklu tjóni þar sem hann hefur komið á land, sérstaklega í Florida og óttast er að fjölmargir hafi látist í kjölfarið. En það hafa nokkrir stórir fellibylir…
Blábanki, hafragrautskeppni, plastleysi og feitir birnir
Birta Bjargardóttir bankastjóri: Við í Samfélaginu verðu með annan fótinn vestur á fjörðum. Við ætlum að heimsækja Blábankann á Þingeyri við Dýrafjörð. Þar er starfrækt samfélags-…
Öryggi ljósleiðara, brothættar byggðir, ruslarabb og umhverfispistill
Skemmdarverk eru talin líklegasta ástæðan fyrir skyndilegum gasleka á sjávarbotni á fjórum stöðum í sænskri og danskri lögsögu. Þá er talið líklegt að útsendarar erlends ríkis hafi…
Réttlæti í kynferðisafbrotamálum, föngun koltvísýrings í hafi, málfar
Við sendum beint út frá ráðstefnu í Háskóla Íslands þar sem fjöldi sérfræðinga er saman kominn og rýnir það í hvernig hugmyndir um réttlæti í kynferðisbrotamálum hafa þróast og hvernig…
Iceland vs Ísland, aðþjóðleg fuglaverndarráðstefna og pistill
Íslenska ríkið hefur árum saman átt í deilum og málaferlum vegna notkunar breskrar verslanakeðju á heitinu Iceland. Ísland hafði betur eftir að hafa stefnt versluninni en Iceland foods…
Smáfarartæki, jarðfræði, málfar og heyrnartól
Litlum rafknúnum farartækjum hefur fjölgað mikið undanfarið. Þar eru rafhlaupahjólin kannski mest áberandi hér á höfuðborgarsvæðinu að minnsta kosti. Og nú á að breyta umferðarlögum,…
Talað með hreim á RÚV, stærðfræðitölvuleikur, málfar og plastáskorun
Íslenskukennsla, tungumálið okkar og útlendingar, er mikið til umræðu þessa dagana, og við ætlum að ræða við tvær manneskjur sem heyrist reglulega í hér á RÚV, þau tala íslensku með…
Menn og örverur,
Birna Guðrún Ásbjörnsdóttir, doktorsnemi í heilbrigðisvísindum og Áki Guðni Karlsson, verkefnisstjóri og doktorsnemi í þjóðfræði: Hvernig er samskiptum manna og örvera háttað? Í aðra…
Blóðferlar og DNA í sakamálum, umferðarslys, málfar og hreyfingarpilla
Rætt við Ragnar Jónsson blóðferlasérfræðing en hann ásamt Björgvini Sigurðssyni DNA sérfræðingi og félaga sinum hjá tæknideild lögreglunnar er höfundur greinar í einu þekktasta fræðibókaflokki…
Skólp, vistvottað hverfi og islenskur málstaðall
Nú er verið að skipta um síur í skólphreinsistöðinni við Klettagarða og það er ekkert áhlaupaverk. Við heimsækjum hreinsistöðina og spjöllum við Pál Ragnar Pálsson hjá Veitum um þetta…
Reynsla innflytjenda, málfar, ungfrú heimur og gull
Maya Staub, starfandi framkvæmdastjóri: Rýnt í rannsókn sem gerð var á upplifunum og reynslu innflytjenda á Íslandi þar sem ljósi var varpað á þær hindranir sem þau standa frammi fyrir…
Náttúra Ísland og fólkið sem selur hana og heimsækir. Fornleifar.
Dagur íslenskrar náttúru er í dag. Samfélagið fór að pæla í fólkinu sem leggur mikið á sig til að nálgast náttúruna okkar og í þeim sem eru að selja, markaðssetja og sýna náttúruna.
Plastvandinn, áhrif skóga á fugla, fýlsungar og umhverfispistill
Birgitta Steingrímsdóttir, sérfræðingur í hringrásarhagkerfinu hjá Umhverfisstofnun er ein þeirra sem þar tekur til máls síðar í dag þegar Bláskelin verður afhent, en það er viðurkenning…
Rusl á hafsbotni, stéttamunur í námsvali, nýtt orgel málfar og vísindi
Leiðangrar sem farnir hafa verið á vegum Hafrannsóknastofnunar til að mynda hafsbotninn allt frá árinu 2004 hafa leitt í ljós talsvert af rusli á hafsbotninum í kringum landið. Aðallega…
Þingsetning og umhverfissálfræði
Þingsetning er í dag og Samfélagið heimsótti Alþingi og ræddi við starfsfólk sem var á þönum út um allt hús að undirbúa.
Staðlar á kolefnisjöfnun, svefnbylting, málfar og kvartanir ferðafólks
Við erum alltaf að heyra meira og meira um kolefnisjöfnun, en þessu fyrirbæri er haldið á lofti víða í samfélaginu, hjá fyrirtækjum, stofnunum og einstaklingum, og því haldið fram…
Læknar án landamæra, lögga í Finnlandi, málfar og plastlaus sept
Helena Jónsdóttir sálfræðingur hefur starfað á ýmsum vettvangi fyrir samtökin Lækna án landamæra. Við ætlum að forvitnast um störf hennar og þeirra, en verið er að auglýsa eftir fólki.
Grímsey skelfur, Sýrland og umhverfispistill
Jörð skalf í nótt við Grímsey. Páll Einarsson, jarðeðlisfræðingur, fræðir okkur um skjálftana og hvað er þarna á seyði.
Straumsvík, hjúkkan á Tene, ruslarabb, málfar og alsheimers
Lúðvík Geirsson hafnarstjóri í Hafnarfirði: Það eru miklar framkvæmdir fyrirhugaðar við höfnina í Straumsvík vegna áforma um niðurdælingu á koltvísýringi fyrir Carbfix verkefnið. .
Makríll, skattsvik og framburður
Anna Heiða Ólafsdóttir, fiskifræðingur hjá Hafró: Í sumar var farinn umfangsmikill rannsóknarleiðangur þar sem magn uppsjávarfiska í norðaustur Atlantshafi var metið. Í leiðangrinum…
Loftlagsáhrif á byggðir landsins, pönk í Kóp, málfar og safn
Ragnhildur Friðriksdóttir sérfræðingur hjá Byggðastofnun: Ættu og ætla byggðir landsins að búa sig undir loftlagsbreytingar? Hvaða áhrif hefur loftlagsváin á þéttbýli Íslands? Hagsmunaaðilar…
Matvælasvindl, ritver HÍ, Grímsey, málfar og fuglar sem fljúga á rúður
Rætt um matvælasvindl og leiðir til að stemma stigu við því. Sæmundur Sveinsson fagstjóri hjá Matís beitir erfðatækni til að staðfesta uppruna og tegund matvæla.
Sláturtíð, leynileg skjöl, ruslarabb og sökkvandi eyjur
Ágúst Torfi Hauksson stjórnarformaður landssamtaka sláturleyfishafa og framkvæmdastjóri Kjarnafæði Norðlenska: Brátt verður fé rekið af fjalli, og flest þaðan og í sláturhúsin. Það…
Útrýming riðu, fækkun máva, málfar og vísindaspjall
Vonin um að útrýma eða takmarka verulega tilfelli riðu í sauðfé hér á landi hefur aukist mjög eftir að verndandi arfgerðir fundust í fé hér á landi. En hvernig er það gert? Eyþór Einarsson…
Rjúpur, andfélagsleg nethegðun, ruslarabb og Páll Líndal
Fyrr í þessum mánuði var sagt frá því að viðkoma rjúpu hefði verið slök sumstaðar á landinu en útlitið í vor þótti býsna gott. Ólafur Karl Nielsen vistfræðingur hjá Náttúrufræðistofnun…
Nýr þjóðminjavörður, rannsóknir í hafi, málfar og loftlagsvænn matur
Nú fyrir helgi skipaði menningar- og viðskiptaráðherra í stöðu þjóðminjavarðar, en Harpa Þórsdóttir verður flutt úr embætti safnstjóra Listasafns Íslands í embætti þjóðminjavarðar.
Ljósleiðarar, kostnaður loftlagsaðgerða og örverur
Kristín Jónsdóttir jarðskjálftafræðingur: verkefni um ljósleiðara á Vatnajökli sem er notaður sem jarðskjálftamælir. Ljósleiðarar liggja víða um land og milli landa. Það gæti verið…
Viðhorf til aðgerða gegn loftlagsvá, sjáfvirkni matjurta, gosreglur
SIgrún Ólafsdóttir prófessor í félagsfræði og Sóllilja Bjarnadóttir doktorsnemi í félagsfræði: Við ætlum að skoða viðhorf Íslendinga til aðgerða í loftlagsmálum, hvað heldur almenningur…
24.08.2022
Skólabyrjun, þurrkar, ruslarabb og utanvegaakstur
Magnús Þór Jónsson formaður Kennarasambandsins: Skólarnir eru farnir af stað, grunnskólar, framhaldsskólar og háskólar byrja lang flestir í þessari viku.
Carbfix, metan, málfar og hvalir
Ólafur Teitur Guðnason samskiptastjóri Carbfix: Við ætlum að forvitnast um Carbfix verkefnið sem gengur út á að dæla niður koltvísýringi í jarðlögin. Verkefni sem hefur vakið heimsathygli.
Skógarnet, bambahús og illvígir apar
Það er alltaf að koma betur í ljós hvernig vistkerfi og lífverur í skógum tengjast, senda boð og virka sem heild. Sum ganga svo langt að telja slík kerfi hafa ákveðna greind til að…
Umhverfisstofnun, Grænland og ferðaþjónusta
Við ætlum að forvitnast um starfsemi Umhverfisstofnunar, sem er stór stofnun meða afar vítt starfssvið. Forstjórinn Sigrún Ágústsdóttir sest hjá okkur.
Fardagar fugla, þjóðlegar deilur um hjónabandssælu og leðurblökur
Tómas Grétar Gunnarsson, vistfræðingur og forstöðumaður Rannsóknaseturs Háskóla Íslands á Suðurlandi: Fardagar fugla standa sem hæst, margar tegundir löngu búnar að hypja sig af landi…
Vöktunarreitir um land allt, konur í Afganistan, ljóðakeppni í talstöð
Rán Finnsdóttir líffræðingur er í Jökuldal, er þar að setja upp svokallaða vöktunarreiti, en tilgangur þeirra er að vakta ástand gróðurs og jarðvegs á Íslandi. Þeir verða þúsund talsins…
Þjóðkirkjan og hinsegin fólk, grænmetisbændur og hænusagnfræði
Bjarndís Helga Tómasdóttir, varaformaður Samtakanna '78 og Hildur Björk Hörpudóttur sóknarprestur í Reykholti: Verkefnið Ein saga, eitt skref er samvinnuverkefni Þjóðkirkjunnar og…
Pikkolo, Jónsmessunæturganga, sprittkerti og sjálfbærni
Ragna Margrét Guðmundsdóttir frumkvöðull: Pikkolo er verkefni sem snýst um að koma upp afhendingarstöðvum við stóra vinnustaði og í hverfum borgarinnar, þangað sem fólk getur sótt…
Gott gras, matartúrismi, málfar og áhrif streitu á ónæmiskerfið
Guðni Þorvaldsson. jarðræktarfræðingur hjá Landbúnaðarháskóla Íslands: Hvernig vita bændur hvenær grasið er tilbúið fyrir slátt? Hvað gerir gott hey? Hvað gerir góð tún? Hvernig ræktar…
Kolefnisfótspor fisks, lekahljóð í lögnum, einnota hanskar og umhverfi
Helga Jóhanna Bjarnadóttir sviðstjóri hjá Eflu: Hvaða fiskur er með mesta kolefnisfótsporið og hvað veldur? Er hægt að draga úr mengun þegar kemur að fiskveiðum- og fiskeldi? Rætt…
Gervigreindarkennsla, flug, lömb, málfar og safnaheimsókn
Þórður Víkingur Friðgeirsson og Helgi Þór Ingason úr Háskólanum í Reykjavík: Við forvitnumst um gervigreind í þætti dagsins og hvernig má nýta þá ört vaxandi tækni í kennslu. Hingað…
Líkami fyrir vísindi, verndarsvæði i hafi, spreybrúsar og umhverfismál
Pétur Henry Petersen, prófessor í taugalíffærafræði við Háskóla Íslands: Í vísindaspjalli hér í Samfélaginu á dögunum sagði hún frá erlendri rannsókn á parkinsonsjúkdóminum þar sem…
Rafvæðing hafna, þolendur vændi, loftlagsblekkingar og d-vítamín
Við ræðum aðeins um rafvæðingu hafna á eftir. Nýtt háspennu-landtengingarkerfi var tekið í notkun á tveimur stærstu hafnarbökkunum í Hafnarfjarðarhöfn á sjómannadaginn og fyrsta farþegaskipið…
Hliðarvindur beislaður, í liði með náttúrunni, klósetthreinsir
Hjónin Óskar Svavarsson og María Kristín Þrastardóttir reka nýsköpunarfyrirtækið Sidewind sem vinnur nú að þróun á búnaði sem framleiðir raforku með því að beisla hliðarvind á stórum…
Áhrif stærsta fíkniefnamálsins, Guðmundur Felix, málfar og kreditkort
Víðir Sigrúnarson yfirlæknir á Vogi:
Veiðar með ljós, grænkerar og spretthópur, Jón Björnsson og málfar
Halla Jónsdóttir stofnandi Optitog: Veiðar með ljósi er nýsköpun sem felst í því að botnvörpur eru notaðar til veiða en ekki dregnar eftir botninum heldur ljós þess í stað notað til…
Mengandi mannvirki, sjálfbærniskýrsla og sparnaður til efri áranna
Sigríður Ósk Bjarnadóttir dósent við Háskóla Íslands í umhverfis- og byggingaverkfræði:
Umhverfismál í borginni, kyn og vinnustaðir, málfar og Parkinson
Nýr meirihluti er tekinn við í Reykjavíkurborg með nýjan sáttmála um verkefni næsta kjörtímabils. Þar er meðal annars nokkuð rætt um umhverfis- og loftslagsmál. Dóra Björt Guðjónsdóttir…
Gæludýr frá Úkraínu, stafræn menning, snakkpokar og veður
Matvælaráðherra heimilaði innflutning á gæludýrum fólks á flótta undan stríðinu í Úkraínu í mars og nú tekur Matvælastofnun við umsóknum frá þeim sem vilja koma með gæludýr frá Úkraínu…
Fagurfræði keppnisbúninga, skipulag sumarfrís, málfar og hljóðheimur
Sitt sýnist hverjum um nýjan keppningsbúning sem Knattspyrnusamband Íslands kynnti á dögunum. Viðbrögð netverja voru flest afar neikvæð. En það er eitt að hafa skoðun á hlutunum og…
Nýstúdentar, orkuleki og axlarmeiðsl, ruslarabb og taugatækni
Mímir Mixa og Bryndís Ásta Magnúsdóttir nýstúdentar: Rætt við Mími og Bryndísi um menntaskólaárin, covidáhrifin á nám og félagslíf og hvernig framtíðin horfi við þeim.
Mannfjöldi og fæðingartíðni, lestur barna, málfar og microRNA
Ólöf Garðarsdóttir, prófessor í félagssögu: Árið 2021 fæddust tæplega 5000 börn hér á landi. Sá fjöldi hefur ekki verið hærri í áratug en engu að síður fer fæðingartíðni lækkandi.