Kastljós - Nýr forseti á árinu | UngRÚV

Kastljós

Nýr forseti á árinu

Guðni Th. Jóhannesson, forseti Íslands, sagði frá því í nýársávarpi sínu að hann muni ekki bjóða sig fram í þriðja sinn þegar kjörtímabili hans lýkur í sumar. Anna Lilja Þórisdóttir fréttamaður ræddi við Guðna um ástæður ákvörðunarinnar.

Við fengum til okkar þrjá álitsgjafa til að ræða við okkur um forsetatíð Guðna, ákvörun hans og framhaldið, þau Þóru Kristínu Ásgeirsdóttur, Friðjón Friðjónsson og Önnu Marsibil Clausen.

Frumsýnt

2. jan. 2024

Aðgengilegt til

Rennur ekki út

Kastljós

Kastljós

Lifandi og fjölbreyttur þáttur um fréttir, menningu og dægurmál. Helstu fréttir dagsins eru krufðar og ljósi varpað á litríkt mannlíf um land allt. Umsjón: Baldvin Þór Bergsson, Bergsteinn Sigurðsson, Guðrún Sóley Gestsdóttir, Óðinn Svan Óðinsson og Viktoría Hermannsdóttir.

Þættir

Reiðufé, listahátíð og kvikmyndin Ljósbrot

Fátækt eldri borgara og sjósundsaðstan Katla

Sjósund er fyrir löngu orðið heilsárssport á Íslandi og nýverið reis ný aðstaða í Gufunesi sem nefnist Katla sem arkitektúrnemar við Listaháskólann hönnuðu og byggðu. Um fimmtán þúsund…

Farsímanotkun við stýri og sauðburður í Grindavík

Jarðhræringar í Grindavík hafa lítil áhrif haft á sauðburð og grindvískir sauðfjárbændur eru önnum kafnir við móttöku nýrra lamba.

Forsetakosningar 2024

Það eru tæpar þrjár vikur þar til að forsetakosningar fara fram og eins og komið hefur fram í fréttum þá virðist fylgi frambjóðenda vera á mikilli hreyfingu. Við ætlum reyndar ekki…

Samningar um bensínstöðvalóðir

Fjallað um samninga Reykjavíkurborgar og olíufélaganna um bensínstöðvalóðir. Rætt við Dag B. Eggertsson, fyrrverandi borgarstjóra, fulltrúa minnihlutans í Reykjavík og dósent í lögfræði…

Orkudrykkjanotkun ungmenna, loftnet grætt í höfuð og Menningarfréttir

Nýjar íslenskar óperur og útgáfutónleikar eru kjarninn menningarfréttum vikunnar. Við ræddum líka við ungmenni um neysla íslenskra á orkudrykkjum hér á landi sem er með því mesta sem…

Biskupsefni og Hönnunarmars

UNRWA, Hera Björk og Eurovision, lögblindur á hjólabretti

Ásakanir Ísraelsmanna um að 13 starfsmenn Palestínuflóttamannahjálpar Sameinuðu þjóðanna hefðu tekið beinan eða óbeinan þátt í hryðjuverki Hamas í Ísrael 7. október leiddi til þess…

Laugaland, gengur fyrir Píeta, menningarfréttir

Tvíburasystur sem vistaðar voru á meðferðarheimilinu Laugalandi í Eyjafirði segja að það hafi ekki verið þess virði að stíga fram og lýsa ofbeldi sem þær og fleiri stúlkur urðu fyrir.

Skautun í útlendingaumræðu, Feneyjatvíæringur og bólusetningar barna

Bólusetningar barna drógust saman í heimsfaraldrinum og hafa ekki náð fyrri þátttöku síðan. Kamilla Sigríður Jósefsdóttir, yfirlæknir bólusetninga hjá Landlæknisembættinu segir brýnt…

Bæta kjör öryrkja, sálfræðiþjónusta, lyftingar á efri árum

Félags-og vinnumarkaðsráðherra boðaði í dag umbyltingu á örorkulífeyriskerfinu. Samkvæmt því hækka lífeyrisgreiðslur 95 prósent öryrkja, örorkumat verður einfaldað og samræmt milli…

Vorverk bænda, hjólabrettagarður, Feneyjatvíæringur

Mikil kuldatíð að undanförnu á hefur sett strik í reikninginn hjá mörgum bændum. Á norðurlandi er víða snór yfir öllu og því fylgja áskoranir. Við tókum púlsinn á bændum í Eyjafirði.

Flótti úr kennarastétt, framkvæmdir, Menntabúðir

Ný könnun sýnir að stór hluti kennara sér framtíð sína ekki inni í skólunum. Álag í starfi, fjöldi nemanda og agi er meðal þess sem nefnt er sem skýring. Rætt við Magnús Þór Jónsson,…

Fjármálaáætlun, hlaupafrumkvöðlar, Gyrðir í Garðinum

Fjármálaáætlun til næstu fimm ára var kynnt í dag. Þar er gert ráð fyrir milljarða hagræðingu en engum niðurskurði og að aðgerðir sem lagðar eru til dugi til að ná böndum á verðbólgu.

Loftárás á Ísrael, Félagsskapur með sjálfum mér og snjóflóð í Svarfaðadal

Í apríl 2022 féll snjóflóð í Svarfaðadal þar sem einn lét lífið. Lára Bettý Harðardóttir björgunarsveitarkona var meðal viðbragðsaðila og rifjar upp atburði þessa dags ásamt Scott…

Forystumenn nýrrar ríkisstjórnar

Ný ríkisstjórn hefur verið mynduð undir forsæti Bjarna Benediktssonar forsætisráðherra. Rætt við hann ásamt Sigurð Inga Jóhannsson, fjármálaráðherra, og Guðmund Inga Guðbrandsson,…

Ríkisstjórn endurnýjuð, forseti Íslands, stytting framhaldsskólans

Ríkisstjórnin hefur endurnýjað samstarf sitt eftir brotthvarf Katrínar Jakobsdóttur. Helstu breytingar eru að Sjálfstæðisflokkur fær forsætisráðuneyti en gefur eftir fjármálaráðuneytið…

Ný ríkisstjórn og starfið á Alþingi, svefnöryggi ungbarna, Íslensk sakamál

Enn er beðið fregna af því hver taki við embætti forsætisráðherra af Katrínu Jakobsdóttur. Stjórnarliðar vilja lítið segja en stjórnarandstaðan hefur gagnrýnt stöðuna. Rætt við Sigmund…

Fasteignalán, gallablokk í Borgarnesi og Menningarfréttir

Fjölbýlishús við Borgarbraut 57 í Borgarnesi reyndist við nánari skoðun gallað og íbúar þess hafa nú stefnt verktakanum sem byggði og seldi þeim íbúðir hússins. Ný úttekt staðfestir…

Katrín íhugar framboð, fatasöfnun RKÍ, Söngskólinn 50 ára

Flest bendir að Katrín Jakobsdóttir forsætisráðherra bjóði sig fram til forseta. Það væri fordæmalaus staða sem myndi kalla á uppstokkun í ríkisstjórninni, sem ekki er víst að gangi…

Ráðherra um listamannalaun, Prettyboitjokkó, Skvís

Lilja Alfreðsdóttir, menningar- og viðskiptaráðherra, hefur lagt fram frumvarp um hækkun listamannalauna og fjölgun úthlutaðra starfsmánaða. Viðskiptaráð hefur gagnrýnt þessa fjölgun…

Forsetakosningar, Vondi hirðirinn og menningarfréttir

Allmargir ganga með þann draum í maganum að verða næsti forseti Íslands. Síðustu daga og vikur hefur mikill fjöldi fólks annaðhvort lýst yfir framboði eða lýst áhuga á framboði…

Staðan á fasteignamarkaði, snyrtistofur undir eftirliti og tónlistarstefnur

Eftir margra mánaða ládeyðu á fasteignamarkaði fóru hjólin aftur að snúast upp úr áramótum, íbúðir farnar að seljast á yfirverði og húsnæðisliðurinn er helsta ástæðan fyrir því að…

Hryðjuverk í Moskvu, nýting á grásleppu, Beint í bílinn með Pétri og Sveppa

Hefði verið hægt að koma í veg fyrir hryðjuverkaárásina í Moskvu í síðustu viku og hvað segir hún um stöðuna á leyniþjónustu landsins? Pútín Rússlandsforseti virðist skella skuldinni…

Alþjóðlegi downs dagurinn, framtíð þolenda mansals á landinu og menningarfréttir

Aðeins tvö börn með downs heilkenni hafa komið í heiminn á Íslandi á undanförnum fjórum árum. Móðir níu ára stúlku sem er með downs segir að vegna víðtækra skimanna fyrir heilkenninu…

Stýrivextir, kjarasamningar og Incel-samfélagið

Seðlabankinn tilkynnti að stýrivextir yrðu óbreyttir um sinn, þvert á vonir um að þeir myndu loks lækka í ljósi nýundirritaðra kjarasamninga. Hvað þola verkalýðsfélögin og fyrirtækin…

Landsbankinn og ríkið, kaffi og morgundjamm

Tilkynning um kaup Landsbankans á Tryggingamiðstöðinni hratt af stað umræðum um lögmæti gjörningsins og hugsanlega sölu á Landsbankanum samhliða. Þórdís Kolbrún Reykfjörð Gylfadóttir…

Leigubílstjórar, fordómar í opinberri umræðu, Músíktilraunir 2024

Mikil umræða hefur skapast um stöðuna á leigubílamarkaði síðustu vikur. Myndbönd hafa verið birt af átökum við Leifsstöð, fjallað hefur verið um íslenskukunnáttu og prófsvindl og inn…

Óvinnufær eftir ofskynjunarsveppi, ráðherra um mansal og atvinnuréttindi, menningarfréttir

Eins og fram kom í Kastljósi á dögunum hefur innlögnum á geðdeild í tengslum við notkun hugvíkkandi efna snaraukist á undanförnum árum. Í kjölfar umfjöllunar okkar hafði samband við…

Uppkaup í Grindavík, lögregluaðgerðir gegn mansali, menningarviti

Lög um uppkaup ríkisins í Grindavík hafa tekið gildi og Grindvíkinga streyma á nú á þegar þaninn húsnæðismarkað. Dæmi eru um að íbúar bítist um sömu eignir og yfirbjóði um margar…

Atvinnuleyfi og mansal, Morð í Dillonshúsi, Íslensku tónlistarverðlaunin

Í síðustu viku var víetnamski kaupsýslumaðurinn Quang Lé, ásamt fleirum, handtekinn í lögregluaðgerðum vegna stórfelldrar mansalsrannsóknar. Á síðasta ári fengu 115 Víetnamar dvalarleyfi…

Kjarasamningar, fjarlækningar, Rut Rebekka

Stórt skref var stigið í síðustu viku þegar kjarasamningur var undirritaður milli Samtaka atvinnulífsins og nokkurra stærstu verkalýðsfélaga landsins. En mikið verk er þó óunnið enda…

Mansal, Joseph Stiglitz, Hljóðsafnið

Átta voru handtekin í gær vegna gruns um mansal, peningaþvætti og skipulagða glæpastarfsemi í einhverjum umfangsmestu lögregluaðgerðum sem um getur hér á landi. Þetta er langt því…

Vanlíðan bænda og bilun Facebook

Bændur virðast frekar finna fyrir þunglyndi og streitu en aðrir á vinnumarkaði samkvæmt nýrri rannsókn Báru Elísabetar Dagsdóttur hjá Rannsóknarmiðstöð Háskólans á Akureyri. Dæmi eru…

Úrslitin í Söngvakeppninni, öryggismál í Evrópu

Úrslitin í Söngvakeppninni um helgina hafa dregið dilk á eftir sér eftir að tæknilegir örðugleikar höfðu áhrif á atkvæðagreiðslu. Þá urðu notendur Android síma varir við að númerið,…

Ættleiðing frá Sri Lanka, hamingja á vinnustöðum og menningarfréttir

Vísindalegt mat hefur nú verið lagt á það hvað hamingja á vinnustað kostar í krónum talið. Það er doktorsneminn Ásthildur Margrét Jóhannsdóttir sem tókst á við verkefnið í doktorsritgerð…

Blóðmerahald, Afbygging stóriðju

Eins og fram kom í Kveik eru um 5.000 merar eru haldnar á Íslandi til að tappa af þeim blóði fyrir mikla fjármuni. Blóðbóndi segir að fjögur hross hennar hafi drepist eftir blóðtöku…

Styttingaráhrifin, Vin og Eitruð lítil pilla

Athvarfið Vin hefur í rúm 30 ár verið kærkomið skjól fyrir fólk með geðraskanir. Rauði krossinn rak úrræðið lengi, Reykjavíkurborg tók svo við en óvissa ríkir nú um framhaldið. Rætt…

Skaðaminnkun, Eygló Hilmars og stríðið í Úkraínu

Eygló Hilmarsdóttir leikkona er mörgum kunnug úr Kanarísjónvarpsþáttunum og -leiksýningunum ásamt Improv Íslandi, Þjóðleikhúsi og öðrum verkefnum. Nú tekst hún á við eitt hlutverka…

Úkraínsk fjölskylda ætlar aftur heim, Wasteland, Menningarfréttir

Úkraínsku hjónin Volodymyr og Anna Mazur hafa búið á Íslandi ásamt tveimur ungum dætrum sínum frá því að Rússar réðust inn heimaland þeirra. Þau hafa nú ákveðið að snúa aftur heim…

Skaðaminnkun, stafræn naumhyggja og Natatorium

Landlæknisembættið svipti gigtarlækninn Árna Tómas Ragnarsson leyfi til að skrifa út tiltekin lyf. Árni Tómas hafði þá um árabil skrifað út morfínlyf fyrir einstaklinga með þungan…

Formennska KSÍ, blómstrandi lögfræðingur og Saknaðarilmur

Formannsslagur Knattspyrnusambands Íslands er hafinn þar sem þrír eru í framboði; Guðni Bergsson, Vignir Már Þormóðsson og Þorvaldur Örlygsson. Elsta blómabúð landsins, Blómatorgið…

Líðan ungmenna, Herbert Guðmundsson sjötugur

Við höldum áfram á að ræða líðan ungmenna en eins og fram kom á dögunum ávísa læknar margfalt meira af þunglyndislyfjum til barna og ungmenna hér á landi en á hinum Norðurlöndum. Alma…

Jarðvegskönnun í Grindavík og menningarfréttir

Atvinnurekendur í Grindavík hafa gagnrýnt skert aðgengi að bænum. Við ræðum við ríkislögreglustjóra og verkfræðinga sem hafa haft yfirumsjón með rannsóknum á jarðveginum undir byggðinni…

Leitin að Jóni Þresti, stóraukið álag á björgunarsveitir

Á föstudag voru fimm ár liðin frá hvarfi Jóns Þrastar Jónssonar í Dyflinni. Af því tilefni héldu tvö systkina hans aftur til borgarinnar í von um að þrýsta á frekari rannsókn málsins…

Gera einkareknum háskólum kleift að fella niður skólagjöld, Taylor Swift, dularfullur snjóskúlptúr

Háskólaráðherra hefur boðið sjálfstætt starfandi háskólum landsins leggja niður skólagjöld en fá í staðinn óskert framlög frá ríkinu. Listaháskóli Íslands hefur þegar tilkynnt um að…

Þunglyndislyf barna, Víkingur Heiðar og Grindavíkurskóli

Hér á landi er margfalt meiri þunglyndislyfjum vísað til barna og ungmenna en annars staðar á Norðurlöndunum og depurð og kvíði þess hóps hefur aukist umtalsvert. Alma Möller segir…

Eldgos: Katrín Jakobsdóttir og íbúar Suðurnesja

Afleiðingar nýs goss voru að hluta til ófyrirséðar og ljóst að rof á heitavatnsflæði hefur umfangsmiklar afleiðingar. Katrín Jakobsdóttir ræðir viðbrögð stjórnvalda, skipulag aðgerða,…

Sameiningarviðræður Háskólans á Akureyri og Háskólans á Bifröst, Færeyski hesturinn og heimsókn á Nýlistasafnið

Fulltrúar háskólaráðs Háskólans á Akureyri og Háskólans á Bifröst hafa hafið formlegar sameiningarviðræður. Ferlið er umdeilt og hefur vakið spurningar á meðal starfsmanna skólanna.

Laufey Lín, hugvíkkandi efni og Arsenaldrottning Íslands

Laufey Lín vann til Grammyverðlauna fyrir plötu sína Bewitched og rættist þar með það sem henni þótti fjarlægur draumur í fyrra. Eftirminnileg andartök á ferli hennar rifjuð upp og…

Vaðlaheiðargöng, Vetrarhátíð og reglur um byggingu húsa

Helga Sigrún Harðardóttir, framkvæmdastjóri Staðlaráðs segir frá væntanlegum breytingum á reglum og stöðlum um byggingu húsa, leikritið Vaðlaheiðargöng er unnið upp úr viðburðaríkri…

Íþróttaæði í Færeyjum, aðbúnaður á Litla Hrauni, Undiralda í Grófarhúsi

Óhætt er að segja að íþróttaæði sé runnið á frændur okkar í Færeyjum. Karlandsliðið komst á dögunum í fyrsta skipti á lokamót EM í handbolta og fótboltaliðið í Klakksvík hefur skákað…

Kjarasamningar, skaðaminnkandi þjónusta, stopular samgöngur til Eyja, D-vítamín

Breiðfylkingin og Samtök atvinnurekenda hittast á fyrsta fundi sínum hjá Ríkissáttasemjara á morgun eftir að viðræðum var slitið í síðustu viku. Mikil bjartsýni ríkti í aðdraganda…

Frysting fjármagns til UNRWA, 400.000 Íslendingar og Magnús Jóhann

Tímabundin stöðvun fjárframlags Íslands til Palestínuaðstoðar Sameinuðu þjóðanna var ákveðin fyrir helgi vegna ásakana á hendur starfsmönnum stofnunarinnar um hlutdeild í glæpum Hamas.

Reynir Pétur fálkaorðuhafi, forkosningar í Bandaríkjunum og menningarfréttir

Kastljós tók hús á einum þekktasta göngugarpi landsins, Reyni Pétri Ingvarssyni, sem var sæmdur fálkaorðu á nýársdag. Reynir labbaði eftirminnilega hringinn í kringum landið fyrir…

Söngvakeppnin, verksmiðjubruninn á Grenivík og Núlleyja

Breytt fyrirkomulag Söngvakeppninnar greinir milli hennar og sjálfrar Söngvakeppni evrópskra sjónvarpsstöðva. Stefán Eiríksson Útvarpsstjóri og Bragi Valdimar Skúlason ræddu inntak…

Grindavík og kjarasamningar, Færeyingar leggja Grindavík lið, Fullt hús

Stjórnvöld kynntu í gær aðgerðir til að eyða óvissu Grindvíkinga og hjálpa þeim að koma þaki yfir höfuðið. Ljóst er að kostnaður mun hlaupa á tugum milljarða og aðgerðirnar reyna á…

Katrín Jakobsdóttir um Grindavík og stjórnarsamstarf, leikritið Lúna

Ríkisstjórnin kynnti í dag aðgerðir til að eyða óvissu Grindvíkinga, sem gengur meðal annars út á að fólk geti nýtt eigið fé sem er bundið í húsnæði í bænum til að kaupa annað heimili.

Einar Þorsteinsson borgarstjóri, kínversk-íslensk auglýsing og Árstíðir

Einar Þorsteinsson er fyrsti borgarstjóri Framsóknarflokksins og tekur við eftir 10 ára embættistíð Dags B. Eggertssonar. Hann ræðir áskoranirnar framundan; húsnæðisuppbyggingu, íbúafjölgun,…

Gröfustjórar í Grindavík, staða íbúa, hús án hitaveitu, söfnun Rauða krossins

Verktakar sýndu mikið snarræði þegar þeir björguðu vinnuvélum af gossvæðinu, skömmu eftir að gos hófst á sunnudagsmorgunn. Kastljós fór til Grindavíkur og hitti gröfustjórana, sem…

Eðli sprungna, EM í handbolta og menningarfréttir

Leit stendur enn yfir að manni sem féll ofan í sprungu í Grindavík við vinnu í gær. Kastljós ræddi við Pál Einarsson jarðeðlisfræðing um sprunguhreyfingar og eðli þeirra.

Sorpflokkun, uppbygging á Kópaskeri og fiðluleikarinn Leila Josefowicz

Sorpa ætlar að hætta að dreifa pokum fyrir lífrænan heimilisúrgang í matvöruverslanir vegna kostnaðar af völdum hamsturs. Fólk þarf þess í stað að gera sér ferð á endurvinnslustöðvar…

Tjaldbúðir á Austurvelli, útsölur og Edda

Útsöluvertíð er hafin og samkvæmt Breka Karlssyni, formanni Neytendasamtakanna er lögum og reglum þaraðlútandi oftast fylgt. Þær eru þó skýrari og betur framfylgt í netverslun að mati…

Aðbúnaður ofþyngdarsjúklinga og Kennarastofan

Á sjúkrahúsinu á Akureyri má finna dæmi um þá annmarka sem víða mæta sjúklingum með offitu; sjúkrarúm sem ekki halda, of þröngir hjólastólar og frávísanir í segulómun og sneiðmyndatöku.

Skaupið, gervigreind og Ummyndinar á auglýsingaskiltum

Marga rak í rogastans þegar þekkt fólk brá á leik í Áramótaskaupinu með aðstoð gervigreindar, þar á meðal sjálfur Hemmi Gunn, sem lést fyrir áratug. Mikil umræða hefur orðið um notkun…

Nýr forseti á árinu

Guðni Th. Jóhannesson, forseti Íslands, sagði frá því í nýársávarpi sínu að hann muni ekki bjóða sig fram í þriðja sinn þegar kjörtímabili hans lýkur í sumar. Anna Lilja Þórisdóttir…

,