Bæn og hugleiðing að morgni dags.

Útvarpsfréttir.

Ritstjórn Landans fer í sparifötin og ver jólunum með þjóðinni í útvarpi allra landsmanna.

Umsjón og dagskrárgerð: Gísli Einarsson, Þórdís Claessen, Hafsteinn Vilhelmsson og Amanda Guðrún Bjarnadóttir.

Samsetning og aðstoð við framleiðslu: Gígja Hólmgeirsdóttir.

Landinn fer á æfingu hjá kirkjukór Álftártungu á Mýrum, ræðir við fólk um lífið á sjúkrahúsi á jólum og heyrir sögur björgunarsveitarfólks sem hefur farið í útköll yfir hátíðarnar.

Viðmælendur: Steinunn Pálsdóttir kórstjóri, Sigrún Þórisdóttir og Hólmfríður Kristjánsdóttir hjúkrunarfræðingar á Sjúkrahúsinu á Akureyri, Svavar Alfreð Jónsson sjúkrahúsprestur á Sjúkrahúsinu á Akureyri, Sigursteinn Sigurðsson félagi í kirkjukór Álftártungu, Anna Filbert í björgunarsveitinni Kili á Kjalarnesi og Guðjón Örn Sigtryggsson í björgunarsveitinni Þorbirni í Grindavík.

Dagskrárgerð: Gísli Einarsson, Amanda Guðrún Bjarnadóttir og Þórdís Claessen.

Samsetning: Gígja Hólmgeirsdóttir.

Útvarpsfréttir.

Rætt við Helgu Ruth Alfreðsdóttur sem býr á Egilsstöðum þar sem hún starfaði lengi sem íþróttakennari. Í þættinum rifjar hún upp minningar frá stríðstímum í heimalandi sínu Þýskalandi. Rúnar Snær Reynisson hitti Helgu á aðventunni 2019 þar sem hún var við sína uppáhaldsiðju; að baka hið þýska Stollen-brauð fyrir jólin.

Dagskrárgerð: Rúnar Snær Reynisson. Framleiðsla: Gígja Hólmgeirsdóttir

Útvarpsfréttir.

Merking hugtaksins rómantík hefur breyst nokkuð frá árdögum þess. Í daglegu tali merkir rómantík eitthvað tengt súkkulaði og rósum og ástarsamböndum en í denn þýddi það eitthvað allt annað. Þátturinn skoðar hvernig rómantík birtist í dag með hjálp frá tónlistarmanninum Tom Waits, rithöfundinum Fríðu Ísberg og kokkinum Garðari Bachmann Þórðarsyni á veitingastaðnum Skaftfelli á Seyðisfirði.

Umsjón: Tómas Ævar Ólafsson

Útvarpsfréttir.

Veðurstofa Íslands.

Aðfaranótt aðfangadags 1956 komu 52 ungverskir flóttamenn til Íslands með Gullfaxa. Þá höfðu Sovétmenn brotið á bak aftur uppreisnina í Ungverjalandi. Þetta var fyrsti hópur flóttamanna sem fékk hæli hér á landi fyrir tilstuðlan stjórnvalda. Í þáttunum er farið yfir undirbúning og framkvæmd þessara aðgerða og ljósi varpað á sögu og afdrif Ungverjanna.

Umsjón: Ingvar Þór Björnsson

Í þriðja þætti af Fimmtíu og tveimur er sjónum beint að afdrifum flóttafólksins frá Ungverjalandi, heimþrá og aðlögun.

Viðmælendur:

Helgi Bernódusson

Michael Þórðarson

Eva Jóhannsdóttir

Maríanna Csillag

Útvarpsfréttir.

Farið yfir helstu fréttir vikunnar í spjalli við fólkið í fréttunum og fréttaskýrendur.

Gestir Vikulokanna eru Eyrún Magnúsdóttir fjölmiðlakona hjá Gímaldinu, Eiríkur Bergmann prófessor í stjórnmálafræði og Börkur Gunnarsson fyrrverandi rektor Kvikmyndaskóla Íslands. Þau ræddu fréttir á árinu sem er að líða og komandi ár.

Umsjón: Höskuldur Kári Schram

Tæknimaður: Þráinn Steinsson

Íslenskt lag eða tónverk.

Útvarpsfréttir.

Í þessum þáttum köfum við djúpt ofan í þjóðsögukistu heimsins. Sögurnar eru allskonar, sumar fyndnar, aðrar fróðlegar, sumar alveg út í hött og enn aðrar kannski svolítið hræðilegar eða draugalegar. Í hverjum þætti heyrum við tvær eða þrjár þjóðsögur frá ýmsum heimshornum.

Umsjón: Ingibjörg Fríða Helgadóttir.

Úlfhildur álfkona (Ísland)

Leikraddir:

Ari Páll Karlsson

Björn Þór Sigbjörnsson

Melkorka Ólafsdóttir

Þórunn Elísabet Bogadóttir

Handrit, lestur, klipping og hljóðskreyting: Ingibjörg Fríða Helgadóttir

„Aðeins guð þarf að nota punkt — og þegar yfir lýkur er ég viss um að hann muni nota hann.“ Þetta lét ungverski rithöfundurinn Lásló Krasznahorkai eitt sinn hafa eftir sér í viðtali. Krasznahorkai er athyglisverður og krefjandi höfundur sem hlaut Nóbelsverðlaun í bókmenntum árið 2025 „fyrir sannfærandi og framsýnt höfundarverk sitt sem, mitt í hryllingi heimsendis, staðfesti kraft listarinnar“. Í þættinum fjallar Jóhannes Ólafsson um Krasznahorkai, bakgrunn hans, stíl og punkta guðs.

Þáttur tileinkaður útvarpskonunni Sigríði Steinunni Stephensen, Siggu Steinu (1961 - 2025).

Sigga Steina starfaði á Rás 1 í tæp 24 ár og annaðist dagskrárgerð af fjölbreyttum toga. Hún var í ritstjórnum magasínþátta svo sem Morgunvaktarinnar og Víðsjár, annaðist tónleikakynningar af ýmsu tagi, bjó til metnaðarfulla heimildaþætti og stýrði tónlistarþættinum Til allra átta um árabil þar sem hún kynnti tónlist frá öllum heimshornum fyrir hlustendum Rásar 1. Hér verður brugðið upp svipmynd af útvarpskonunni Siggu Steinu, seilst í hljóðritasafn Ríkisútvarpsins eftir hljóðbrotum og minningum og fyrrum samstarfsmenn, þau Hanna G. Sigurðardóttir, Haukur Ingvarsson, Lana Kolbrún Eddudóttir og Óðinn Jónsson hugleiða galdurinn í góðu útvarpi.

Umsjón: Elísabet Indra Ragnarsdóttir

Ungur ákvað Matthías Harðarson að búa hvergi annars staðar en í fæðingarbænum Vestmannaeyjum. Það breyttist, hann fór til Reykjavíkur og lærði vélstjórn og orgelleik og svo til Árósa til frekara orgelnáms.

Í sumar var Matthías ráðinn dómorganisti.

Björn Þór Sigbjörnsson truflaði Matthías við æfingar í Dómkirkjunni og spjallaði við hann um orgel, orgelleik og orgeltónlist - og svolítið um vélar.

Útvarpsfréttir.

Oksana Shabatura og Svetlana Pukhova eiga margt sameiginlegt þrátt fyrir að hafa ekki kynnst fyrr en nýverið. Þær eru frá Úkraínu og eru báðar menntaðir kennarar. Oksana hefur búið lengi á Íslandi en Svetlana flúði hingað þegar Rússar réðust inn í Úkraínu. Þær lögðu báðar mikla áherslu á að læra íslensku þegar þær fluttu til landsins og það hafi opnað dyr inn í íslenskt samfélag.

Umsjón: Guðrún Hálfdánardóttir

Viðmælendur: Oksana Shabatura, Svetlana Pukhova og Guðríður Pétursdóttir.

Tæplega fjörutíu ára saga af vináttu tveggja manna sitt hvoru megin heiðar í Suður-Þingeyjarsýslu eins og hún birtist í bréfum þeirra í kringum aldamótin 1900, Sigtryggs Helgasonar og Benedikts Jónssonar frá Auðnum . Báðir brunnu þeir fyrir bókmenntum, námi og betra samfélagi en tónlistin var alltaf þráðurinn í vináttu þeirra. Leiðir þeirra lágu á endanum í ólíkar áttir en þráðurinn virðist aldrei hafa slitnað.

Í þættinum má einnig heyra upptökur úr þjóðfræðisafni Árnastofnunar.

Umsjón: Trausti Dagsson

Fréttir

Í þættinum eru atburðir og málefni líðandi stundar skoðaðir í ljósi sögunnar. Umsjón: Vera Illugadóttir.

Í jólaþætti Í ljósi sögunnar er fjallað um vopnahlé og jólafögnuð á vesturvígstöðvum fyrri heimsstyrjaldar jólin 1914 og leikin brot úr gömlum viðtölum við menn sem voru á staðnum.

Veðurfregnir kl. 18:50.

Starfsfólk Minjasafnsins á Akureyri velur nokkra safngripi sem draga fram sögur og minningar tengdar jólum liðinna tíma. Í þættinum er farið í Minjasafnshúsið, Davíðshús, Nonnahús og torfbæinn í Laufási.

Viðmælendur: Haraldur Þór Egilsson og Hörður Geirsson.

Upplestur á ljóði: Arnar Jónsson (upptaka úr safni Rúv).

Tónlist: Jólakvöld í flutningi Sigríðar Thorlacius.

Önnur tónlist í þættinum: Ýmis jólalög í flutningi Gunnars Gunnarssonar organista.

Umsjón og dagskrárgerð: Gígja Hólmgeirsdóttir.

Þáttur um íslenskt mál og önnur mál.

Umsjón: Anna Sigríður Þráinsdóttir og Guðrún Línberg Guðjónsdóttir.

Sagt frá ýmsum stöðum um allt land sem eiga sérstakt pláss í hjörtum viðmælenda.

Umsjón og dagskrárgerð: Gígja Hólmgeirsdóttir

Hver er eftirlætisstaðurinn þinn á landinu? Þessari spurningu hefur fólk um allt land svarað í þáttaröðinni Af stað. Nú er búið að taka saman nokkur þessara innslaga og flokka eftir landsfjórðungum: Norður-, suður-, austur-, vestur. Í þessum þætti er haldið norður.

Viðmælendur: Magnús B. Jónsson, Johan Holst, Hildur Eir Bolladóttir og Rakel Hinriksdóttir.

Í Sagnaslóð er víða leitað fanga. Sagt er frá mönnum og málefnum fyrri tíma. Umsjónarmenn: Birgir Sveinbjörnsson og Jón Ormar Ormsson

Þættir frá vetrinum 2008-2009

Veðurfregnir kl. 22:05.

Í Sveiflutíðni er kafað í samband raftónlistar á árdögum hennar við útvarp og tækniþróun tónlistar í samhengi við þá tónlistarmiðla sem komið hafa síðan. Fjallað er sérstaklega um Daphne Oram sem starfaði við hljóðhönnun hjá BBC og Magnús Blöndal Jóhannsson sem vann rafverk sín í hljóðverum RÚV, í tilefni af 100 ára afmælum þeirra beggja á árinu. Þáttaröðin er samtals þrír þættir.

Umsjónarmaður: Pétur Eggertsson

Í öðrum þætti Sveiflutíðni er farið yfir aðrar útvarpsstöðvar á meginlandi Evrópu og rafhljóðverin sem stofnuð voru þar á sjötta áratug síðustu aldar. Fjallað er um stefnur og strauma í raftónlistinni við mótun hennar og valda raftónlistarfrumkvöðla í Evrópu og víðar.

Tónlist í þættinum:

Karlheinz Stochausen - Gesang der Jünglinge

Pierre Schaeffer- Cinq Etudes de Bruit

- Etude aux Chemins

Pierre Schaeffer & Pierre Henry - Symphonie Pour un Homme Seul

Iannis Xenakis - Concret pH

Karlheinz Stockhausen - Etude (Konkrete)

Herbert Eimert - Klangstudie II

Karlheinz Stockhausen - Suite für Klavier

- Kontakte (First Version)

Bruno Maderna - Musica du due dimensioni

Luciano Berio - Thema (Omaggio a Joyce)

Delia Derbyshire - Delia's Psychadelian Waltz

- Doctor Who meginstef

The White Noise - Love Without Sound

Jim Fassett - Symphony of the Birds: Annar kafli (Buffo)

Bebe & Louis Barron - Forbidden Planet (meginstef)

Pauline Oliveros - Bye Bye Butterfly

Mahmoud Fadl - Sabaht Wagdan

Halim el-Dabh - Wire Recorder Piece

RCA Mark II - Camptown Races

Farið yfir helstu fréttir vikunnar í spjalli við fólkið í fréttunum og fréttaskýrendur.

Gestir Vikulokanna eru Eyrún Magnúsdóttir fjölmiðlakona hjá Gímaldinu, Eiríkur Bergmann prófessor í stjórnmálafræði og Börkur Gunnarsson fyrrverandi rektor Kvikmyndaskóla Íslands. Þau ræddu fréttir á árinu sem er að líða og komandi ár.

Umsjón: Höskuldur Kári Schram

Tæknimaður: Þráinn Steinsson