Bæn og hugleiðing að morgni dags.

Séra Sigurður Grétar Sigurðsson flytur.

Umsjónarmenn eru Björn Þór Sigbjörnsson og Þórunn Elísabet Bogadóttir.

Það verða engar kröfugöngur á baráttudegi verkalýðsins, fyrsta maí, annað árið í röð og í annað sinn síðan 1923. Nú sem fyrr eru þó baráttumálin mörg. Stytting vinnuvikunnar hjá vaktavinnufólki tekur gildi um mánaðarmótin en hún hefur verið ansi flókin í framkvæmd. Þá hefur heimsfaraldur varpað ljósi á mikilvægi opinberra starfsmanna sem hafa margir verið í framlínunni undanfarna mánuði. Við ræddum við Sonju Þorbergsdóttur, formann BSRB.

Boris Johnson, forsætisráðherra Bretlands, er í verulegum vandræðum vegna nokkurra mála. Meðal annars vegna þess að hann hefur ekki upplýst nægilega vel hver borgaði margra milljóna króna endurbætur á íbúð sem hann hefur til umráða í Downing-stræti, mál sem nú er komið til rannsóknar hjá kosningaeftirlitinu í Bretlandi. Þá er Johnson sagður hafa sagt síðastliðið haust að honum væri sama þótt líkin hrönnuðust upp, hann vildi ekki skella landinu aftur í lás. Við ræddum þetta við Boga Ágústsson í Heimgslugga vikunnar.

Vorverkin kalla í sveitum landsins. Sauðburðurinn nær hámarki í maí en er víða hafinn og margir farnir að undirbúa heyskap. Þessi annasamasti tími ársins hjá bændum er genginn í garð. Þeir þurfa margir að sinna ýmsum störfum meðfram bústörfum og að ýmsu að huga. Við töluðum við Salbjörgu Matthíasdóttur og Jónas Þór Viðarsson bændur í Árdal í Kelduhverfi í Norðurþingi um hljóðið í bændum, sauðburð, heimaslátrun sem stendur til að leyfa bráðlega, nýsköpun í sauðfjarrækt og fleira.

Umsjónarmenn Morgunvaktarinnar eru Þórhildur Þorkelsdóttir og Þórunn Elísabet Bogadóttir.

Tónlist:

Your song - Elton John

Rocket man - Elton John

Útvarpsfréttir.

Útvarpsfréttir.

Umsjón: Anna Kristín Jónsdóttir

Tæknimaður: Jón Þór Helgason

Útvarpsfréttir.

Morgunleikfimi með Halldóru Björnsdóttur.

Útvarpsfréttir.

Umsjón: Kristján Kristjánsson.

Útvarpsfréttir.

Um litróf mannlífsins.

Umsjón: Guðrún Gunnarsdóttir og Gunnar Hansson.

Það er fimmtudagur í dag og þá var með okkur sérfræðingur eins og á öðrum fimmtudögum í vetur. Í þetta sinn var sérfræðingur þáttarins Valdimar Þór Svavarsson ráðgjafi. Valdimar var hjá okkur fyrir nokkrum vikum og ræddi þá um meðvirkni og í framhaldi af því ákváðum við að fá hann sem sérfræðing. Umræðuefnið okkar í dag var aðallega meðvirkni en við komum einnig inná samskipti,virðingu, að læra að setja mörk og fleira. Hlustendur sendu inn spurningar sem flestar tengdust meðvirkni.

Valdimar hefur menntað sig í áfalla- og uppeldisfræðum og hefur sérstaklega unnið með meðvirkni. Meðvirkni getur birst á ýmsan hátt og er yfirleitt eitthvað sem við tökum með okkur yfirleitt úr æsku, meðvirkni birtist í samböndum, á vinnustað, innan fjölskyldna og víðar. En eins og Valdimar lýsti því síðast: Meðvirkni er eðlileg viðbrögð við óeðlilegum aðstæðum, sem svo getur þróast út í að verða óeðlileg viðbrögð við eðlilegum aðstæðum.

UMSJÓN GUÐRÚN GUNNARSDÓTTIR OG GUNNAR HANSSON

Útvarpsfréttir.

Hádegið er daglegur fréttaskýringaþáttur í umsjón Guðmundar Björns Þorbjörnssonar og Katrínar Ásmundsdóttur. Fjallað er um innlend og erlend fréttamál, menningu, íþróttir og daglegt líf. Fréttaskýringar, samtöl og umræður um það sem er efst á baugi.

Í fyrri hluta Hádegisins er fyrirbærið ?góða fólkið? örskýrt. Hver eru góða fólkið? Ert þú hluti af því hlustandi góður? Og ef ekki, hvað ertu þá? Tilheyrirðu þá vonda fólkinu? Hugtakið góða fólkið hefur verið áberandi samfélagsumræðunni hér á landi síðustu ár. Einhverjir höfðu spáð því að það myndi fljótt deyja út, en virðist en lifa góðu lífi. Til að skilja góða fólkið betur, eða allavega hver þau eru, er við hæfi að njóta aðstoðar Atla Fannars Bjarkasonar. Örskýringar Atla Fannars eru vikulegur liður hér í Hádeginu, þar sem hann útskýrir flókin efni á einfaldan hátt.

Í dag eru hundrað dagar frá því hinn sjötíu og níu ára gamli Joe Biden tók við embætti forseta Bandaríkja, og varð hann þá fertugasti og sjötti maðurinn til að gegna þessu valdamikla embætti. Þessu fyrstu hundrað dagar hafa verið viðburðaríkir fyrir nýja forsetann; hann tók við nokkuð erfiðu búi af fyrirrennara sínum Donald Trump; ekki það að í stjórnartíð Trump hafi efnahagsleg óstjórn verið raunin, því fer fjarri. Nei, það var kórónuveiran, útbreiðsla hennar og fylgifiskar, sem léku Bandaríkjamenn grátt á síðasta ári. Á síðasta ári létust yfir hálf milljón Bandaríkjamanna af völdum veirunnar, en virðist allt horfa til betri vegar. Bólusetningar ganga vel vestanhafs og á næstu mánuðum munu stjórnvöld verja milljöðrum dollarra til þess að byggja upp efnahags landsins að nýju. Þetta er meðal þess sem fram kom í ræðu Bidens á Bandaríkjaþingi í gær, þeirri fyrstu frá því hann tók við embætti forseta.

Hádegið er fréttaþáttur sem er á dagskrá alla virka frá 12 til 13 í umsjón Guðmundar Björns Þorbjörnssonar og Katrínar Ásmundsdóttur.

Útvarpsfréttir.

Vel gengur að bólusetja á landinu og er alls staðar byrjað að gefa fólki sem er fætt árið 1962 bóluefni. Í Reykjavík á að hefjast handa við að bólusetja '63-árganginn.

Sóttvarnalæknir telur ekki þörf á hertum aðgerðum að sinni, þótt þrjú smit hafi greinst utan sóttkvíar í gær sem ekki má rekja til kunnra hópsýkinga. Hann segir ánægjulegt að fólk virðist ekki skrópa frekar í bólusetningu með AstraZeneca en öðrum efnum.

Joe Biden Bandaríkjaforseti segist ekki vilja auka spennuna í samskiptum við Kína og Rússland en misgjörðir þeirra hafi afleiðingar. Hann hélt fyrstu þingræðu sína eftir forsetakjörið í gærkvöld.

Ákveðið hefur verið að leysa upp stjórnmálasamtök Alexei Navalny í Rússlandi. Saksóknarar hafa krafist þess að samtökin yrðu skilgreint sem öfgasamtök.

Skortur á rauntímagögnum um fasteignamarkaðinn veldur því að menn eltast við flökkusögur um stöðu á markaði þegar kemur að fjárfestingum, segir forstjóri Húsnæðis- og mannvirkjastofnunar.

Linda Rós Hannesdóttir og Snorri Einarsson urðu í gær Íslandsmeistarar í sprettgöngu á Skíðamóti Íslands og íslenska karlalandsliðið í handbolta getur í dag tryggt sér sæti á EM með sigri á Litháen.

Dánarfregnir.

Upplýst og gagnrýnin umræða um samfélagsmál. Umsjón: Arnhildur Hálfdánardóttir og Guðmundur Pálsson.

Hans Tómas Björgvinsson yfirlæknir LSH: Hversu langt er í að þekking mannsins á raðmengi sínu leiði til meðferðar í heilbrigðiskerfunum? Hvaða þýðingu hefur það að sú þekking er að mestu leyti fengin úr raðmengi fólks af evrópskum uppruna?

María Rún Bjarnadóttir verkefnisstjóri hjá Ríkislögreglustjóra: Stafrænt kynferðislegt ofbeldi hefur færst í aukana undanfain ár. Nú stendur til að bæta stöðu þeirra sem verða fyrir því og auka vernd þeirra, ekki síst barna.

Stefán Gíslason: Í umhverfisspjalli er rætt um nýja skýrslu SÞ um matarsóun í heiminum.

Útvarpsfréttir.

Umsjón: Una Margrét Jónsdóttir.

Á þessu ári eru liðin 100 ár frá fæðingu Egils Jónssonar, eins merkasta klarínettleikara Íslands á 20. öld. Egill var fyrsti klarínettleikari Sinfóníuhljómsveitar Íslands frá stofnun hennar 1950. Fjallað er um Egil og fluttar hljóðritanir af klarínettleik hans. Meðal annars verður lesið úr bréfum sem hann skrifaði bróður sínum frá Manchester, en þau gefa skýra mynd af brennandi tónlistaráhuga Egils. Umsjón hefur Una Margrét Jónsdóttir og lesarar eru Felix Bergsson og Guðmundur Björn Þorbjörnsson.

Útvarpsfréttir.

Lísa Pálsdóttir flakkar um borg og bý.

Borgartúnið í Reykjavík er ein undarlegasta gatan í Reykjavík að mati umsjónarmanns. Það er eins og hún viti ekki hvert hún er að fara og þannig virðist það hafa verið frá upphafi, þvílíkt er sundurleitið ef maður getur sagt sem svo. Margar nýjar hábyggingar hafa risið undanfarin ár, en einnig stakstæðar stórbyggingar, svo sem Höfðaborg, Arion banki, og svo austar Nýherji, Hús Samtaka Atvinnulífsins o.fl. Einnig hafa risið háar íbúðablokkir í Túnunum og nú er ein slík að fara að rísa við horn Nóatúns og Borgartúns. Margar þessara bygginga eru fínustu hús, en tala ekki endilega alltaf saman. Stundum er Reykjavík kölluð borg "sundurleitninnar" og þarna stendur sú lýsing fullkomlega undir nafni. Rætt við Frey Frostason arkitekt hjá THG, Hjálmar Sveinsson borgarfulltrúa og Magnús Magnússon framkvæmdastjóra E3, sem er framkvæmdaaðili lóðarinnar.

Umsjón: Lísa Pálsdóttir.

Þáttur fyrir áhugafólk um listir og menningu. Ljósi varpað á það sem efst er á baugi hverju sinni, menningin nær og fjær skoðuð frá ólíkum sjónarhornum og skapandi miðlar settir undir smásjána.

Umsjón: Halla Harðardóttir og Tómas Ævar Ólafsson.

Í Víðsjá í dag verður meðal annars slegið á þráðinn til Oslóar þar sem Már Jónsson sagnfræðingur og prófessor við Háskóla Íslands verður tekinn tali um íslensk handrit víða um heim, en Már hefur á síðustu dögum fjallað um samskipti Íslands og Danmerkur og handritamálið, í opinberri umræðu. Nýkjörinn formaður Nýlistasafnsins, Sunna Ástþórsdóttir, verður tekin tali en aðalfundur Nýlistasafnsins var haldinn í gærkvöld. Einnig verður í Víðsjá í dag talað að gefnu tilefni um frasann ,,að koma okkur á kortið", þar sem eldgos á Time Square og fleira kemur við sögu. Og Halldór Armand Ásgeirsson rithöfundur heldur áfram að tala um mótsagnir í sögu og samtíð. Í dag er Halldór með hugann við klassískt leikverk, Antígónu, eftir Forn-gríska skáldið Sófókles.

Útvarpsfréttir.

Fjallað er fordómalaust um menningu samtímans í öllum sínum fjölbreytileika, samfélagsmiðla, dægurmenningu, allt sem mótar líf okkar hér og nú og speglar frá degi til dags.

Umsjón: Lóa Björk Björnsdóttir og Bjarni Daníel Þorvaldsson.

Í Lestinni þennan fimmtudaginn setjumst við niður með Mörtu Maríu Jónasdóttur, ritstjóra Smartlands á mbl.is. Smartlandið ættu flestir Íslendingar að þekkja. Það er í senn einn vinsælasti vefur landsinsen hann er jafnframt einn sá umdeildasti. Í næstu viku eru 10 ár frá því að smart-landamærin opnuðust hið fyrsta sinni og út flóðu fréttir af fólki, fötum og fasteignum.Við ætlum að kynnast þessum áhrifamikla vef betur í Lestinni í dag en einnig sýn ritstjóra hans á blaðamennsku.

Fréttir og fréttaskýringar í útvarpi þar sem kafað er dýpra í málin, þau sett í stærra samhengi og skýringa leitað.

Spegillinn 29.4. 2021

Umsjónarmaður: Bergljót Baldursdóttir

Hægt væri að ná hjarðónæmi hraðar hér á landi ef farið yrði að bólusetja yngstu aldurshópana eða ef boðað yrði handahófskennt í bólusetningu. Þetta eru niðurstöður nýrrar rannsóknar sem Íslensk erfðagreining kynnti í dag. Rætt við Pál Melsted, tölfræðing hjá Íslenskri erfðagreiningu

Oddviti Sjálfstæðisflokksins í Reykjavík segir að ekki sé hægt að kenna kórónuveirufaraldrinum alfarið um hallarekstur borgarinnar. Afkoman var um 14,8 milljörðum króna undir áætlun í fyrra. Rætt við Dag B Eggertsson, borgarstjóra

Íslenska ríkið hefur undanfarinn áratug greitt að minnsta kosti 39 milljónir í skaðabætur til þeirra sem gengið hefur verið fram hjá með ólögmætum hætti við ráðningar, skipanir og setningar í opinber störf.

NATO er byrjað að kalla herlið frá Afganistan. Embættismaður þar segir að ef Talibanar geri árásir meðan á flutningunum stendur verði þeim svarað af fullri hörku.

Hæstiréttur í Þýskalandi hefur dæmt loftslagsáætlun þýskra stjórnvalda ófullnægjandi. Hún samræmist ekki grundvallarréttindum þar sem hún nái ekki yfir nógu langan tíma.

Lengra efni:

Vaxandi verðbólga er verulegt áhyggjuefni segir aðstoðarframkvæmdastjóri Samtaka atvinnulífsins. Ljóst sé að Seðlabankinn bregðist við ef þessi þróun heldur áfram. Arnar Páll Hauksson ræddi við Ásdísi Kristjánsdóttur, aðstoðarframkvæmdastjóra Samtaka atvinnulífsins

Ungir umhverfissinnar kynna sér nú stefnu stjórnmálaflokkanna í umhverfis- og loftslagsmálum og ætla að leggja mat á hana með sérstökum kvarða sem verður kynntur þegar hann er tilbúinn. Stefnt er að því að það verði 17. maí en einkunn stjórnmálaflokkanna verður birt 3. september. Bergljót Baldursdóttir ræddi við Tinnu Hallgrímsdóttur, formann Ungra umhverfissinna og Þorgerði Maríu Þorbjarnardóttur, fv. formann Ungra umhverfissinna.

Hljómboxið eru stórskemmtilegir spurningaþættir fyrir alla fjölskylduna þar sem krakkar og foreldrar þeirra keppa í því að hlusta.

Við heyrum ýmis skemmtileg brot úr kvikmyndum og sjónvarpsþáttum, sturtusöngvarinn syngur fyrir okkur vel valin lög, við heyrum orð borin fram aftur á bak, reynum að greina dýrahljóð og skringilega útsett lög svo eitthvað sé nefnt.

Umsjón: Ingibjörg Fríða Helgadóttir

Í dag fáum við hana Fríðu sem sér um Krakkakastið hér KrakkaRÚV og Rás 1 til að setjast hinum megin við hljóðnemann og taka þátt í Hljómboxinu. Hún hefur fengið bestu vinkonu sína, Leu Marín, til að keppa á móti sér og þeim til halds og trausts eru mæður þeirra. Einn, tveir og...hlusta!

Keppendur

Fríða María Ásbergsdóttir (Táturnar)

Freyja Kristinsdóttir (Táturnar)

Lea Marín Engilbertsdóttir (Öldurnar)

Ingibjörg Agnes Jónsdóttir (Öldurnar)

Umsjón: Ingibjörg Fríða Helgadóttir

Leikarar, dinnerpíanistar og sturtusöngvarar: Ingvar Alfreðsson, Rúnar Freyr Gíslason, Helga Margrét Höskuldsdóttir og Karl Pálsson

Hljóðvinnsla: Jón Þór Helgason og Marteinn Marteinsson

Dánarfregnir.

Um litróf mannlífsins.

Umsjón: Guðrún Gunnarsdóttir og Gunnar Hansson.

Það er fimmtudagur í dag og þá var með okkur sérfræðingur eins og á öðrum fimmtudögum í vetur. Í þetta sinn var sérfræðingur þáttarins Valdimar Þór Svavarsson ráðgjafi. Valdimar var hjá okkur fyrir nokkrum vikum og ræddi þá um meðvirkni og í framhaldi af því ákváðum við að fá hann sem sérfræðing. Umræðuefnið okkar í dag var aðallega meðvirkni en við komum einnig inná samskipti,virðingu, að læra að setja mörk og fleira. Hlustendur sendu inn spurningar sem flestar tengdust meðvirkni.

Valdimar hefur menntað sig í áfalla- og uppeldisfræðum og hefur sérstaklega unnið með meðvirkni. Meðvirkni getur birst á ýmsan hátt og er yfirleitt eitthvað sem við tökum með okkur yfirleitt úr æsku, meðvirkni birtist í samböndum, á vinnustað, innan fjölskyldna og víðar. En eins og Valdimar lýsti því síðast: Meðvirkni er eðlileg viðbrögð við óeðlilegum aðstæðum, sem svo getur þróast út í að verða óeðlileg viðbrögð við eðlilegum aðstæðum.

UMSJÓN GUÐRÚN GUNNARSDÓTTIR OG GUNNAR HANSSON

Beinar útsendingar frá tónleikum Sinfóníuhljómsveitar Íslands í Eldborg, Hörpu.

Bein útsending frá tónleikum Sinfóníuhljómsveitar Íslands í Eldborg, Hörpu.

Á efnisskrá:

*Sinfónía nr. 4 eftir Gustav Mahler.

Einsöngvari: Herdís Anna Jónasdóttir.

Stjórnandi: Bjarni Frímann Bjarnason.

Kynnir: Halla Oddný Magnúsdóttir.

Upplýst og gagnrýnin umræða um samfélagsmál. Umsjón: Arnhildur Hálfdánardóttir og Guðmundur Pálsson.

Hans Tómas Björgvinsson yfirlæknir LSH: Hversu langt er í að þekking mannsins á raðmengi sínu leiði til meðferðar í heilbrigðiskerfunum? Hvaða þýðingu hefur það að sú þekking er að mestu leyti fengin úr raðmengi fólks af evrópskum uppruna?

María Rún Bjarnadóttir verkefnisstjóri hjá Ríkislögreglustjóra: Stafrænt kynferðislegt ofbeldi hefur færst í aukana undanfain ár. Nú stendur til að bæta stöðu þeirra sem verða fyrir því og auka vernd þeirra, ekki síst barna.

Stefán Gíslason: Í umhverfisspjalli er rætt um nýja skýrslu SÞ um matarsóun í heiminum.

Fjallað er fordómalaust um menningu samtímans í öllum sínum fjölbreytileika, samfélagsmiðla, dægurmenningu, allt sem mótar líf okkar hér og nú og speglar frá degi til dags.

Umsjón: Lóa Björk Björnsdóttir og Bjarni Daníel Þorvaldsson.

Í Lestinni þennan fimmtudaginn setjumst við niður með Mörtu Maríu Jónasdóttur, ritstjóra Smartlands á mbl.is. Smartlandið ættu flestir Íslendingar að þekkja. Það er í senn einn vinsælasti vefur landsinsen hann er jafnframt einn sá umdeildasti. Í næstu viku eru 10 ár frá því að smart-landamærin opnuðust hið fyrsta sinni og út flóðu fréttir af fólki, fötum og fasteignum.Við ætlum að kynnast þessum áhrifamikla vef betur í Lestinni í dag en einnig sýn ritstjóra hans á blaðamennsku.

Næturútvarp Rásar 1.