Bæn og hugleiðing að morgni dags.

Séra Benjamín Hrafn Böðvarsson flytur.

Umsjónarmenn eru Björn Þór Sigbjörnsson og Þórunn Elísabet Bogadóttir.

Málefni útlendinga hafa verið fyrirferðarmikil á Alþingi undanfarnar vikur. Þingkonurnar Arndís Anna Kristínardóttir Gunnarsdóttir og Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir komu til okkar á Morgunvaktina klukkan hálfátta og við ræddum þau mál en auk þess kjarasamninga og umfangsmikið mansalsmál sem kom upp í vikunni og varðar tugi fórnarlamba.

Joe Biden Bandaríkjaforseti hélt í gærkvöldi síðustu stefnuræðu sína á kjörtímabilinu frammi fyrir bandaríska þinginu. Hann fór um víðan völl í langri ræðu, sem sumir segja hafa verið meiri kosningaræðu en ræðu um stöðuna á bandarísku samfélagi. Friðjón Friðjónsson borgarfulltrúi og sérfræðingur um bandarísk stjórnmál var með okkur eftir morgunfréttirnar klukkan átta og fór yfir það markverðasta í ræðunni og því hvernig hún endurspeglar stöðu mála.

Happdrætti Háskóla Íslands verður nírætt á sunnudag. Happdrættið hefur fjármagnað nær allar byggingar Háskóla Íslands á þessum tíma og saga þess er merkileg. Happdrættið er þó ekki óumdeilt. Til okkar komu þau Bryndís Hrafnkelsdóttir forstjóri og Stefán Pálsson sagnfræðingur, en hann hefur skrifað sögu Happdrættis Háskóla Íslands. Bryndís og Stefán voru gestir okkar í síðasta hluta þáttarins.

Just friends - Vaughan, Sarah, Count Basie and his Orchestra.

Cirkeldans - Dickow, Tina.

Útvarpsfréttir.

Útvarpsfréttir.

Útvarpsfréttir.

Í þættinum eru atburðir og málefni líðandi stundar skoðaðir í ljósi sögunnar. Umsjón: Vera Illugadóttir.

Fimmti og síðasti þáttur um galdrafárið mikla í Salem og nærsveitum á Nýja Englandi sem hófst 1692.

Morgunleikfimi með Halldóru Björnsdóttur.

Útvarpsfréttir.

Veðurstofa Íslands.

Umsjón: Svanhildur Jakobsdóttir.

Útvarpsfréttir.

Um litróf mannlífsins.

Umsjón: Guðrún Gunnarsdóttir og Gunnar Hansson.

Föstudagsgestur Mannlega þáttarins í þetta sinn var fjölmiðlamaðurinn Sindri Sindrason. Hann hefur unnið allan sinn feril á Stöð 2, í fréttunum, margvíslegri þáttagerð og á 35 ára afmælisdeginum rættist ósk sem hafði fylgt honum frá því hann var mjög ungur, hann fékk að vera aðallesari í kvöldfréttunum og það hefur hann verið síðan. Við fórum með Sindra aftur í tímann, á æskuslóðirnar, til Austur-Evrópu og svo á handahlaupum í gegnum lífið til dagsins í dag.

Svo var það matarspjallið. Sigurlaug Margrét, besti vinur bragðlaukanna, fór í óvissuferð á Food and fun hátíðinni sem hófst í gærkvöldi og við fengum að heyra af því í spjalli dagsins.

Tónlist í þættinum:

Easy on me / Adele (Adele Adkins & Greg Kurstin)

Hold On / Noah Reid (Noah Reid)

UMSJÓN: GUNNAR HANSSON OG GUÐRÚN GUNNARSDÓTTIR

Dánarfregnir.

Útvarpsfréttir.

Fólk úr ýmsum áttum flytur stuttar hugleiðingar sem tengjast sama umfjöllunarefni.

Umsjón hefur Ingunn Fjóla Ingþórsdóttir, myndlistarkona.

Íslenskt lag eða tónverk.

Útvarpsfréttir.

Nýgerðir kjarasamningar á almenna vinnumarkaðinum hjálpa Seðlabankanum í baráttu við verðbólgu og auka líkur á vaxtalækkunum, að mati aðalhagfræðings Íslandsbanka.

ASÍ vonar að aðgerð lögreglu í umfangsmiklu mansalsmáli gefi fyrirheit um aukinn þunga stjórnvalda í baráttunni gegn mansali. Yfirheyrslur og skýrslutökur standa enn yfir bæði sakborningum og vitnum.

Opna á tímabundna fjölskyldu- og skólamiðstöð í Reykjavík fyrir Palestínumennina sem vænst er til landins frá Kaíró.

Bandaríkjaforseti beindi spjótum sínum að Donald Trump, hvatti til stuðnings við Úkraínu og vopnahlés á Gaza í stefnuræðu sinni í nótt, þeirri seinustu fyrir forsetakosningar í haust.

Ómakleg aðför að landbúnaði og hnignun byggðar eru meðal þess sem bændur, samtök þeirra og sveitarstjórnir víða um land segja um drög að reglugerð um sjálfbæra landnýtingu. Þeir óttast veruleg neikvæð áhrif á sauðfjárrækt.

Markmið Fjölmenningarskóla Vesturlands er að efla fjölmenningu, íslenskukunnáttu og þekkingu bæði innfæddra og fólks sem er af erlendu bergi brotið. Verkefnið hlaut nýlega sjö milljón króna styrk úr þróunarsjóði innflytjendamála.

Versluninni Borg í Grímsnesi verður lokað í dag. Verslunarmaðurinn segir stundina erfiða – en finnur líka til léttis.

Umferð á höfuðborgarsvæðinu hefur aldrei verið meiri í febrúarmánuði en núna. Hún var tæplega sjö prósent meiri en á sama tíma í fyrra.

Daglegur fréttaskýringaþáttur sem varpar nýju ljósi á það sem efst er á baugi og stundum það sem verðskuldar meiri athygli.

Anna Marsibil Clausen leitar svara við ráðgátunni um hvarf Jóns Þrastar Jónssonar hér heima á Íslandi en ekki í Dublin þar sem hann hvarf fyrir fimm árum. Hún sagði Þóru Tómasdóttur frá því hvers vegna þræðirnir liggja til Íslands.

Upplýst og gagnrýnin umræða um samfélagsmál. Umsjón: Arnhildur Hálfdánardóttir og Guðmundur Pálsson.

Nýlega fór í dreifingu fölsuð upptaka af borgarstjóra Lundúna sem olli talsverðu uppnámi. Þar heyrðist rödd hans tala um að göngur mótmælenda sem eru hliðhollir málstað Palestínu, sem fyrirhugaðar voru á minningardegi um lok fyrri heimsstyrjaldarinnar, ættu að njóta forgangs umfram aðra viðburði. Hann réði yfir lögreglunni í Lundúnum og hún gerði eins og hann skipaði. En borgarstjórinn sagði þetta aldrei og engin leynileg upptaka hafði verið gerð. Rödd borgarstjórans hafði verið fölsuð með gervigreind. Nokkuð sem er að verða æ algengara, auðveldara og raunverulegra. Það má telja líklegt að slíkar falsanir á hljóði, myndum og jafnvel myndskeiðum verði mjög áberandi nú þegar styttist í forsetakosningar í Bandaríkjunum. Við ætlum að ræða þetta við Hjálmar Gíslason framkvæmdastjóra Grid og áhugamann um þróun gervigreindar.

Litlu plastöskjurnar utan um smjör eða sultu, pínulitlir hótelsjampóbrúsar, falskir botnar - innan skamms verður þetta allt bannað - það er þegar ný umbúðareglugerð Evrópusambandsins - sem nú er langt komin - verður að veruleika. Við ætlum að ræða við Birgittu Stefánsdóttur, sérfræðing í teymi hringrásarhagkerfis hjá Umhverfisstofnun um framtíð plastumbúða, hvort hér verði settar upp flöskuþvottastöðvar og um sykurreyrsboxin sem eiginlega bara hurfu.

Útvarpsfréttir.

Veraldarvefur tónlistarinnar. Lagasyrpur héðan og þaðan úr víðri veröld.

Lagalisti:

Tónlist frá útsendingarlogg 2024-03-08

La Sonora de Baru - Festival in guarare.

Sephuma, Judith - Le tshephile mang.

Baca, Susana - Mario Lando.

Mèkurya, Géatchèw - Antchi Hoyé.

Gèssèssè, Tlahoun - Kulun mankwalèsh.

Bèyènè, Girma - Sét alamenem.

Piro, Ahmed and his orchestra, Alaoui, Amina - Ya lailatan.

Pantoja, Isabel - Y mañana qué.

Ojos de Brujo - Quien engaña no gana.

Hespèrion XXI - Chant et Danse (2 Duduk et percussion).

Labib, Wahbi, el-Arabi, Muhammad - Taqsim bayâti.

el-Arabi, Muhammad - Darabukka solo.

Kef Time - Halay.

Kef Time - Laz bar.

Útvarpsfréttir.

Þættirnir fjalla um ást Evu Halldóru Guðmundsdóttur og Viktoríu Blöndal á rithöfundinum Guðrúnu frá Lundi, skáldsagnapersónum hennar, lífi þeirra og veröld. Í þremur þáttum ætla þær að skoða bækur hennar og spjalla leikandi létt yfir rjúkandi heitum kaffibollum út um allt land. Umfram allt vilja þær að hlustendur komi sér vel fyrir, fái sér kaffilús og njóti þess að stíga inn í heim Guðrúnar frá Lundi.

Umsjón: Eva Halldóra Guðmundsdóttir og Viktoría Blöndal.

Þættirnir fjalla um ást Evu Halldóru Guðmundsdóttur og Viktoríu Blöndal á rithöfundinum Guðrúnu frá Lundi, skáldsagnapersónum hennar, lífi þeirra og veröld. Í þremur þáttum ætla þær að skoða bækur hennar og spjalla leikandi létt yfir rjúkandi heitum kaffibollum út um allt land. Umfram allt langar þeim að bjóða hlustendum að koma sér vel fyrir, fá sér kaffilús og njóta þess að stíga inn í heim Guðrúnar frá Lundi.

Viðmælendur á þáttunum eru Kristín Sigurrós Einarsdóttir, Karl Jónas Gíslason, Bjarni Harðarson, Erla Hulda Halldórsdóttir, Ragnheiður Kristjánsdóttir, Jón Ormar Ormsson, Ásta Kristín Benediktsdóttir, Halldóra Kristinsdóttir og Ingólfur Sveinsson.

Útvarpsfréttir.

Vínil plata úr safninu dregin fram og spiluð í heild.

Vínil plata úr safninu dregin fram og spiluð í heild.

Plata þessarar viku er I Am með bandarísku fönk- og djassrokksveitinni Earth, Wind & Fire, sem gefin var út árið 1979. Þetta var níuna plata þeirra og fór í fyrsta sæti sálartónlistarslistans og þriðja sæti popplista Billboard tímaritsins. Platan náði tvöfaldri platínu sölu í Bandaríkjunum og fór í annað sæti á vinsældarlista Vísis yfir söluhæstu plötur landsins 15. júní 1979.

Umsjón: Jónatan Garðarsson.

Hlið 1

1. In the Stone

2. Can't Let Go

3. After the Love Has Gone

4. Let Your Feelings Show

Hlið 2

1. Boogie Wonderland

2. Star

3. Wait

4. Rock That!

5. You and I

Útvarpsfréttir.

Rætt um menningarvikuna sem er að líða og það sem er efst á baugi og framundan um helgina.

Rætt um menningarvikuna sem er að líða, það sem er efst á baugi og framundan um helgina. Gestir að þessu sinni eru Ebba Katrín Finnsdóttir leikkona, Pálmi Freyr Hauksson grínisti og handritshöfundur og Kolbeinn Rastrick kvikmyndagagnrýnandi. Rætt var um söngleikinn Frost, konur í kvikmyndagerð og Óskarsverðlaunin.

Umsjón: Anna María Björnsdóttir.

Kvöldfréttir útvarps

Sjötíu og tveir palestínskir flóttamenn komu til landsins í dag. Utanríkisráðuneytið hefur unnið að því síðustu vikur að koma fólkinu til landsins. Alexander Kristjánsson sagði frá og talaði við Mahmoud, einn flóttamanninn.

Reglugerðardrög um sjálfbæra landnýtingu eru enn ein tilraunin til að vega að íslenskum landbúnaði, segir Sigmundur Davíð Gunnlaugsson, formaður Miðflokksins. Hann segir að sauðfjárrækt myndi leggjast af á stórum svæðum. Brynjólfug Þór Guðmundsson ræddi við hann.

Flytja á hjálpargögn sjóleiðina frá Kýpur til Gaza til að slá á mannúðarkrísuna þar. Setja þarf upp bráðabirgðabryggju til að það gangi upp. Brynjólfur Þór Guðmundsson tók saman.

Ný Straumsvíkurhöfn gæti kostað að minnsta kosti fjórtán milljarða króna. Höfnin er liður í innviðauppbyggingu í tengslum við verkefni Carbfix, Coda Terminal. Valur Grettisson sagði frá.

Stefnt er að því að ný þjóðarhöll í Laugardal verði tekin í notkun eftir þrjú ár. Í dag hófst útboð fyrir hönnun hennar. Alexander Kristjánsson tók saman. Einar Þorsteinsson borgarstjóri í Reykjavík, og Ásmundur Einar Daðason, mennta og barnamálaráðherra, ræddu verkefnið.

Kennarar í Fjarðabyggð fóru í mótmælagöngu í dag og afhentu bæjaryfirvöldum rúmlega 750 undirskriftir gegn sameiningu skóla og uppstokkun í stjórnun skólanna. Rúnar Snær Reynisson tók saman. Rætt var við Þuríði Haraldsdóttur, leiðbeinanda í grunnskóla Reyðarfjarðar og Lísu Björk Bragadóttur, kennara í sama skóla.

Fréttir og fréttaskýringar í útvarpi þar sem kafað er dýpra í málin, þau sett í stærra samhengi og skýringa leitað.

Yfir 70 palestínskir flóttamenn frá Gaza lentu á Keflavíkurflugvelli upp úr hádegi í dag. Reykjavíkurborg tekur á móti stórum hluta þeirra. Fólkinu býðst að koma í skóla- og fjölskyldumiðstöð sem koma á - á laggirnar í Reykjavík á næstu vikum. Þannig á að gefa fólki færi á að kynnast í lífinu í landinu. Ragnhildur Thorlacius ræddi við Sögu Stephensen og Dagbjörtu Ásbjörnsdóttur, verkefnisstjóra fjölmenningar í leik- og grunnskólum Reykjavíkurborgar.

Konur komu saman í dag, á alþjóðlegum baráttudegi kvenna, og kröfðust jafnréttis og aukinna mannréttinda. Á Ítalíu var lýst yfir kvennaverkfalli. Ásgeir Tómasson sagði frá.

Á um tíu ára tímabili var sett upp getnaðarvarnarlykkja hjá um 4.500 grænlenskum konum, mörgum á barnsaldri. Þetta var gert til að stemma stigu við fólksfjölgun í landinu, Anna Kristín Jónsdóttir sagði frá og talaði við Kristjönu Guðmundsdóttur Motzfeldt, sem bjó um árabil á Grænlandi.

Veðurstofa Íslands.

Dánarfregnir.

Dægurflugur og söngvar frá ýmsum tímum.

Umsjón: Jónatan Garðarsson.

Ari Jónsson hefur sungið lög eftir hina og þessa lagasmiði á hljómplötum á undanförnum árum og hljóma nokkur þessara laga í þættinum. Lögin sem Ari flytur eru Ég er rokkari, Nú kveð ég allt og Í örmum þínum á ég skjól eftir Geirmund Valtýsson, Tvær konur, Æskuvinur og Samtal við Drottin eftir Þormar Ingimarsson, Gróðabrall og Faktorinn eftir Hrafn Pálsson og lögin Landið sem lengi var og Ef sérðu eftir Kristinn Snævar Jónsson.

Umsjón: Jónatan Garðarsson.

Fjallað er um passíusálma Hallgríms Péturssonar (1614-1674) sem er eitt af höfuðskáldum Íslendinga. Í hugum flestra er hann fyrst og fremst trúarskáld. Meðal íslenskra sálmaskálda hefur hann þá sérstöðu að sálmar hans hafa verið sungnir og lesnir meira en nokkurs annars skálds og merkasta verk hans, Passíusálmana, hefur þjóðin lesið og sungið á hverri föstu um aldir. Enn þann dag í dag eru sálmarnir lesnir í útvarpinu á hverju kvöldi alla virka daga föstunnar.

Umsjón: Hjörtur Pálsson.

Rætt er við Árna Björnsson þjóðháttafræðing, Guðrúnu Ægisdóttur kennara og séra Jón Bjarman fangaprest.

Upplýst og gagnrýnin umræða um samfélagsmál. Umsjón: Arnhildur Hálfdánardóttir og Guðmundur Pálsson.

Nýlega fór í dreifingu fölsuð upptaka af borgarstjóra Lundúna sem olli talsverðu uppnámi. Þar heyrðist rödd hans tala um að göngur mótmælenda sem eru hliðhollir málstað Palestínu, sem fyrirhugaðar voru á minningardegi um lok fyrri heimsstyrjaldarinnar, ættu að njóta forgangs umfram aðra viðburði. Hann réði yfir lögreglunni í Lundúnum og hún gerði eins og hann skipaði. En borgarstjórinn sagði þetta aldrei og engin leynileg upptaka hafði verið gerð. Rödd borgarstjórans hafði verið fölsuð með gervigreind. Nokkuð sem er að verða æ algengara, auðveldara og raunverulegra. Það má telja líklegt að slíkar falsanir á hljóði, myndum og jafnvel myndskeiðum verði mjög áberandi nú þegar styttist í forsetakosningar í Bandaríkjunum. Við ætlum að ræða þetta við Hjálmar Gíslason framkvæmdastjóra Grid og áhugamann um þróun gervigreindar.

Litlu plastöskjurnar utan um smjör eða sultu, pínulitlir hótelsjampóbrúsar, falskir botnar - innan skamms verður þetta allt bannað - það er þegar ný umbúðareglugerð Evrópusambandsins - sem nú er langt komin - verður að veruleika. Við ætlum að ræða við Birgittu Stefánsdóttur, sérfræðing í teymi hringrásarhagkerfis hjá Umhverfisstofnun um framtíð plastumbúða, hvort hér verði settar upp flöskuþvottastöðvar og um sykurreyrsboxin sem eiginlega bara hurfu.

Skáldsagan Tómas Jónsson: Metsölubók eftir Guðberg Bergsson kom út árið 1966. Bókin er af mörgum talin tímamótaverk í íslenskri skáldsagnagerð.

Guðbergur Bergsson les úr bók sinni Tómas Jónsson - Metsölubók.

Útvarpsfréttir.

Árið 1944 var tekinn upp sá siður hjá Ríkisútvarpinu að lesa alla Passíusálma Hallgríms Péturssonar á föstunni.

Margrét Eggertsdóttir les.

Á undan sálmunum leikur Páll Ísólfsson upphaf hvers sálmalags á orgel Dómkirkjunnar.

Umsjón: Svanhildur Jakobsdóttir.

Rætt um menningarvikuna sem er að líða og það sem er efst á baugi og framundan um helgina.

Rætt um menningarvikuna sem er að líða, það sem er efst á baugi og framundan um helgina. Gestir að þessu sinni eru Ebba Katrín Finnsdóttir leikkona, Pálmi Freyr Hauksson grínisti og handritshöfundur og Kolbeinn Rastrick kvikmyndagagnrýnandi. Rætt var um söngleikinn Frost, konur í kvikmyndagerð og Óskarsverðlaunin.

Umsjón: Anna María Björnsdóttir.