Athugið þessi frétt er meira en 3 ára gömul.

Næst stærsti kosningasigur frá upphafi

28.06.2020 - 11:26

Innlent · Forsetakosningar 2020 · Guðni Th. Jóhannesson · Stjórnmál

Mynd: Skjáskot - RÚV

Þau 92,2 prósent gildra atkvæða sem Guðni Th. Jóhannesson hlaut í forsetakosningunum í gær er næst hæsta atkvæðahlutfall sem frambjóðandi hefur fengið í forsetakosningum hérlendis. Aðeins Vigdís Finnbogadóttir fékk betri kosningu. Hún hlaut 94,6 prósent atkvæða þegar hún varð fyrst sitjandi forseta til að fá mótframboð árið 1988.

Frá því almenningur kaus forseta Íslands í fyrsta sinn árið 1952 hefur 31 einstaklingur boðið sig fram samtals 37 sinnum í þeim níu forsetakosningum sem hafa verið haldnar á 68 árum. Það hefur aðeins fimm sinnum gerst að frambjóðandi hafi hlotið meirihluta atkvæða. Það hefur fimm sinnum gerst að frambjóðandi hafi fengið innan við eitt prósent atkvæða, þar af fjórum sinnum í forsetakosningunum fyrir fjórum árum.

Mynd: Sagafilm - Vigdís Forseti

Vigdís Finnbogadóttir var kosin forseti 1980 og endurkjörin með 94,6% atkvæða árið 1988.

Enginn hefur fengið jafn góða kosningu og Vigdís Finnbogadóttir árið 1988. Þá hafði hún setið á forsetastóli í átta ár. Sigrún Þorsteinsdóttir varð fyrst til að bjóða sig fram gegn sitjandi forseta í 44 ára sögu forsetaembættisins. Vigdís hlaut þá 94,6% atkvæða en Sigrún 5,4%.

Guðni Th. Jóhannesson náði næst besta árangri frambjóðanda í gær, 92,2% atkvæða. Árið 2004 hlaut Ólafur Ragnar Grímsson 85,6% atkvæða þegar hann fékk tvö mótframboð eftir átta ár á forsetastóli. Þar verður þó að taka með í reikninginn að fimmtungur kjósenda skilaði auðu. Forsetakosningar voru það árið haldnar skömmu eftir að Ólafur Ragnar synjaði lögum frá Alþingi staðfestingar fyrstur forseta. Ólafur Ragnar hlaut 52,8% atkvæða í kosningunum 2012. Hann er því eini forsetinn til að fá tvisvar meirihluta atkvæða, en líka eini forsetinn til að fá tvisvar mótframboð eftir að hafa setið í embætti.

Kristján Eldjárn var eini frambjóðandinn til að ná meirihluta atkvæða í fyrstu atlögu. Hann fékk 65,6% atkvæða í baráttu sinni við Gunnar Thoroddsen sem átti síðar eftir að verða forsætisráðherra.