Morgunglugginn - Spilari RÚV

Morgunglugginn

Íslenska sem annað mál, hæstiréttur Bandaríkjanna og sumarlestur

Um átta hundruð sóttu um nám í íslensku sem annað mál við hugvísindadeild Háskóla Íslands í haust. Innflytjendum hefur fjölgað hratt á Íslandi sem hefur í för með sér áskoranir á sviði íslenskukennslu. Gísli Hvanndal, verkefnastjóri í íslensku sem öðru máli, og Ólöf Garðarsdóttir, forseti hugvísindadeildar Háskóla Íslands, ræddu þessi mál.

Nýlegur úrskurður hæstaréttar Bandaríkjanna um friðhelgi forseta landsins hefur reynst afar umdeildur. Þýðir úrskurðurinn að forseti Bandaríkjanna getur jafnvel fyrirskipað morð á andstæðingi sínum í embætti og komist upp með það? Kári Hólmar Ragnarsson, dósent við lagadeild Háskóla Íslands, ræddi úrskurðinn og áhrif hans.

Í síðasta hluta þáttarins var Björn Halldórsson rithöfundur gestur Morgungluggans og ræddi sumarlesturinn. Björn er alæta á bækur en hafði með sér tvær bækur af náttborðinu til að kynna fyrir hlustendum, ritgerðasafn eftir Hilary Mantel og Birnam Wood eftir Eleanor Catton.

Tónlist:

Jeg gik mig ud en sommerdag - Niclas Knudsen Trio

Uti vår hage - Niclas Knudsen Trio

Sveitin fríða - Hafþór Ólafsson

Nego maluco - Edu Lobo

Frumflutt

3. júlí 2024

Aðgengilegt til

Rennur ekki út

Morgunglugginn

Morgunglugginn

Fjallað um mál sem eru ofarlega á baugi hverju sinni og góðir gestir teknir tali.

Umsjón: Guðrún Hálfdánardóttir og Vera Illugadóttir.

Þættir

Maraþonhlaup í Kenía, björgun strandaðra hvala og lífið í Japan

Morgungluggin slær á þráðinn til Japans og heyrir í Jóhanni Lind Ringsted. Það er hitabylgja í Japan eins og víðar og varla hægt að vera úti að degi til vegna hita. Hitinn veldur auknu…

Dagbók frá Gaza, fornminjar á Vestfjörðum og kastíþróttir

Dagbók frá Gaza er bók eftir palestínska rithöfundinn og stjórnmálamanninn Atef Abu Saif sem nú er komin út í íslenskri þýðingu Bjarna Jónssonar leikskálds og þýðanda. Hann sendi dagbókarfærslur…

Óeirðir í Bretlandi, Ólympíuandi í París og Gerðarsafn þrítugt

Í ríflega viku hefur verið mikil ólga í bresku þjóðlífi í kjölfar skelfilegra morða sem framin voru 29. júlí síðastliðinn í bænum Southport í Norður-Bretlandi. Hveitibrauðsdagar nýrrar…

Hinsegin dagar, Skálholt og köngulær

Morgunglugginn heimsótti Skálholt og tók tali Herdísi Friðriksdóttur, framkvæmdastjóra Skálholtsstaðar, en henni er umhugað um að fleiri íslenskir ferðamenn heimsæki þennan merka stað,…

Reykjavíkurmaraþon 1984, varnarmál í Japan og nýr prestur í Fríkirkjunni í Reykjavík

Jóhann Lind Ringsted var á línunni frá Sendai í Japan, hann sagði frá varnarsamstarfssamningi sem Japan gerði nýlega við Filippseyjar og fleiri tíðindi af hernaðarmálum i Japan.

Embættistaka forseta í safni útvarpsins, Ólympíufréttir og skotíþróttir

Halla Tómasdóttir tekur formlega við embætti forseta Íslands í dag, 1. ágúst, með athöfn í Dómkirkju og Alþingishúsi. Að því tilefni voru leiknar nokkrar upptökur úr safni útvarpsins…

Menntamál, kosningabaráttan vestanhafs og sumarlestur á þremur tungumálum

Íslensk börn eru mörg hver samkvæmt niðurstöðu Pisa-rannsóknar frá árinu 2022 illa læs og skilja mörg hver einfaldlega ekki það sem þau lesa. Stór orð hafa fallið og ýmislegt nefnt…

Hvalasafn, hálendisvakt og landsmót í Borgarnesi

Hvalasafn í Hvalfirði er hugmynd sem varð til fyrir tæpum fjórum áratugum, en markmiðið var að kanna hvort skapa mætti áhugaverðan arkitektúr úr efniviði sem tengist hvölum og hvalveiðum.

Gengi norsku krónunnar, selatalningin mikla og Ólafsvaka

Norska krónan hefur átt erfitt uppdráttar að undanförnu og telja sérfræðingar þar í landi að ef þessi þróun heldur áfram sé fátt annað í boði en að hækka stýrivexti, en þeir eru nú…

Stelpur diffra, smáforrit og djasssöngur

Sumarbúðirnar Stelpur diffra verða haldnar í fjórða skiptið í næsta mánuði en þær eru ætlaðar fyrir stelpur og stálp á framhaldsskólaaldri sem hafa áhuga á stærðfræði. Að þessu sinni…

Menntamál, lífeyriskerfið, Ólympíuleikar og Vatnajökulsþjóðgarður

Verzlunarskólinn hefur undanfarin ár lagt könnunarpróf fyrir nýnema í upphafi skólaársins til að kanna raunfærni þeirra. Samanburður á niðurstöðum þessara prófa og skólaeinkunna hefur…

Búskapur í Gilhaga, hálfrar aldar afmæli Skeiðarárbrúar og sumarlesturinn

Íbúar í Öxarfirði og Kelduhverfi eru ósáttir við að sveitarfélagið Norðurþing hafi ákveðið að loka sundlauginni í Lundi sem hingað til hefur verið opin almenningi á sumrin og nýtt…

Nýr sendiherra í Póllandi, umhverfisverðlaun Norðurlandaráðs og heimskautarefurinn

Friðrik Jónsson er nýlega er tekinn til starfa sem sendiherra Íslands í Póllandi. Hann var á línunni frá Varsjá og sagði frá verkefnunum framundan hjá nýjum sendiherra, starfi sendiráðsins…

22. júlí, hjúkrunarfræðingur á Gaza og villikettir

Joe Biden hefur dregið framboð sitt til endurkjörs í embætti forseta Bandaríkjanna til baka. Friðjón Friðjónsson, borgarfulltrúi Sjálfstæðisflokksins, fylgist grannt með því sem er…

Öldrun Japana, sumarlestur af nytjamörkuðum og orgelsumar

Jóhann Lind Ringsted, tíðindamaður Morgungluggans í Sendai í Japan, var á línunni. Öldrun þjóðarinnar og lág fæðingartíðni er áhyggjuefni í Japan en tillögur stjórnmálamanna að úrræðum…

Akranes, unga fólkið, íslenski fjárhundurinn og friðland að Fjallabaki

Það bárust slæmar fréttir af atvinnumálum Akurnesinga í byrjun júlí þegar tilkynnt var um gjaldþrot Skagans 3X. Gjaldþrotið er ekki eina áfallið sem dunið hefur yfir atvinnulíf bæjarins.

Upphaf Ólympíuleikanna, skólamál og tíu ár frá MH17

Ólympíuleikar að grískri fyrirmynd voru endurreistir af evrópskum yfirstéttarmönnum í lok nítjándu aldar. Stefán Pálsson sagnfræðingur þekkir vel sögu nútíma Ólympíuleikanna og sagði…

Trans fólk í Bretlandi, íslenskan á Ísafirði og veiðisumarið

Staða trans fólks í Bretlandi hefur versnað mjög í Bretlandi á síðustu árum og ekkert sem bendir til þess að hún breytist til batnaðar undir nýrri ríkisstjórn Verkamannaflokksins.

Skynsemi Norðmanna, Ólympíuundirbúningur í París, úrkoma í Grundarfirði og bandarísk málefni

Atli Steinn Guðmundsson blaðamaður var á línunni frá Noregi eins og undanfarna mánudagsmorgna. Í þetta sinn var umræðuefnið munurinn á hugsunarhætti skyldra þjóða, Norðmanna og Íslendinga.

Náttúruvernd, Sturluhátíð og músíkölsk feðgin frá Andalúsíu

Lög um tvær nýjar stofnanir, Umhverfis- og orkustofnun og Náttúruverndarstofnun, voru samþykkt skömmu áður en þingmenn héldu í sumarleyfi nú í lok júní. Vatnajökulsþjóðgarður og starfsemi…

Staðan í skólakerfinu, Frakklandshjólreiðarnar og Mývatn

Frægasta hjólreiðakeppni heims, Tour de France, stendur sem hæst. 176 hjólreiðamenn taka þátt í ár og mynda þeir 22 lið, og hjóla 21 dagleið þar til keppni lýkur Þorsteinn Ásgrímsson,…

Bresk stjórnmál, risaeðlur á íslensku og sumarlesturinn

Verkamannaflokkurinn fékk langflest þingsæti í þingkosningunum í Bretlandi á fimmtudag. En þrátt fyrir að hafa farið með sigur af hólmi þá jókst fylgi Verkamannaflokksins fremur lítið.

Galdramál á Íslandi, Sigurhæðir og lífið í Japan

Á síðustu árum og áratugum hafa stjórnvöld í Bandaríkjunum hreinsað mörg þau af sökum sem dæmd voru sek um galdur í galdrafári fyrri alda af sökum. Fleiri ríki hafa einnig veitt dæmdu…

Vítt og breitt um frönsk stjórnmál og dómsmál í Noregi

Atli Steinn Guðmundsson blaðamaður var á línunni frá Noregi og sagði frá tveimur dómsmálum sem vakið hafa athygli þar. Zania Matapour hlaut nýlega þyngsti fangelsisdómur í sögu Noregs,…

Kosningaúrslit í Bretlandi, Tækniskólinn og tónlist í Strandarkirkju

Verkamannaflokkurinn fékk yfirgnæfandi meirihluta þingsæta í kosningunum í Bretlandi og Keir Starmer verður næsti forsætisráðherra landsins, líkt og spáð var. Hjörtur J. Guðmundsson…

Kjördagur í Bretlandi, stríð og friður í Afríku og Snæfellsjökulsþjóðgarður

Það er kosið til þings í Bretlandi í dag og útlit fyrir breytingar. Verkamannaflokknum er spáð sigri en spurningin kannski helst hve stórum sigri. Bogi Ágústsson var við Heimsgluggann…

Íslenska sem annað mál, hæstiréttur Bandaríkjanna og sumarlestur

Um átta hundruð sóttu um nám í íslensku sem annað mál við hugvísindadeild Háskóla Íslands í haust. Innflytjendum hefur fjölgað hratt á Íslandi sem hefur í för með sér áskoranir á sviði…

Hálendisvegir, þjóðlagahátíð og efnahagsmál

Vetrarveður að sumri hafði víðtæk áhrif, ekki aðeins á bændur heldur einnig á vegakerfið. Hálendisvegir fyrir norðan opna síðar vegna snjóa og bleytu. Heimir Gunnarsson hjá Vegagerðinni…

Kosningaúrslit í Frakklandi, fregnir frá Noregi og Landsmót hestamanna

Í fyrsta Morgunglugga sumarsins var slegið á þráðinn til Noregs, í Tønsberg í Austur-Noregi hefur Atli Steinn Guðmundsson blaðamaður á Morgunblaðinu búið um nokkurt skeið. Hann sagði…

,