Hætt er við að raunhækkun fasteignaverðs geti orðið á bilinu ellefu til tólf prósent aukist framboð ekki næstu þrjú ár. Eins gæti það orðið raunin vaxi ferðaþjónusta kröftuglega að nýju. Þetta er meðal þess sem fullyrt er í nýrri skýrslu Jakobson Capital um fasteignamarkaðinn á Íslandi.

Matvælaverð er hærra á heimsvísu en verið hefur í meira en áratug að því er fram kemur í nýrri úttekt Matvæla- og landbúnaðarstofnunar Sameinuðu þjóðanna. Verð á matvælum hérlendis hefur hækkað um tæplega níu prósent á árinu og á eldsneyti um tuttugu prósent. Auður Alfa Ólafsdóttir, verkefnastjóri verðlagseftirlits hjá Alþýðusambandi Íslands, segir að húsnæðis- og eldsneytisverð séu helsti drifkraftur verðbólgunnar en áhrif heimsfaraldursins á vöruverð fari minnkandi.

Fasteignaverð hefur hækkað nokkuð umfram spár á milli ára og eftirspurn eftir sérbýli á höfuðborgarsvæðinu er þar einn helsti drifkrafturinn. Þó verðið á sérbýli sé hæst á höfuðborgarsvæðinu eru verðhækkanir frá árinu 2020 til 2021 mestar í Árborg.

Heildarmat fasteigna á Íslandi hækkar um 7,4 prósent um áramótin og verður 10.340 milljarðar króna, samkvæmt fasteignamati Þjóðskrár fyrir árið 2022. Í fyrra hækkaði fasteignamat um 2,1 prósent á landinu öllu. Fasteignamat íbúðahúsnæðis hækkar nokkru meira en atvinnuhúsnæðis, og hækkunin er meiri á höfuðborgarsvæðinu en landsbyggðinni sem heild. Mest er hækkunin hins vegar á Vestfjörðum.

Landsbankinn og Íslandsbanki eru nokkuð á sama máli um verðbólguþróun næstu missera og ára. Hagdeildir beggja banka telja hámark verðbólgu vera að nást og að verðbólgumarkmið Seðlabanka náist áður en langt um líður.

Páll Pálsson fasteignasali segir mjög hátt verð á lóðum og takmarkað framboð nýrra íbúða vera meðal þess sem veldur því að íbúðaverð á höfuðborgarsvæðinu sé mun hærra en það þyrfti að vera. Sögulega lágir vextir hafi einnig áhrif á verðið.

Aðeins 87 nýjar íbúðir hafa verið seldar á höfuðborgarsvæðinu fyrstu átta mánuði ársins sem uppfylla skilyrði um hlutdeildarlán samkvæmt drögum að reglugerð. Talan er frá Húsnæðis- og mannvirkjastofnun sem sagði hins vegar í minnisblaði á mánudaginn að þær væru samtals 220. 

Hrein ný útlán íslensku viðskiptabankanna vegna íbúðarkaupa hafa aldrei verið meiri í einum mánuði, eins og þau voru í maí síðastliðnum. Þá námu ný útlán bankanna 22,3 milljörðum króna.

Íbúðaverð á höfuðborgarsvæðinu hækkaði að meðaltali um 0,8 prósent milli apríl og maí. Samkvæmt tölum Þjóðskrár Íslands hækkaði verð á fjölbýli um 0,9 prósent en verð á sérbýli um 0,6 prósent.

Íbúðaverð á höfuðborgarsvæðinu hækkaði um 0,5% á milli mánaða í febrúar. Þetta kemur fram í Hagsjá Landsbankans. Þar segir ennfremur að vísbendingar séu um að framboð nýrra íbúða sé meira nú en nokkru sinni fyrr. Mikil óvissa sé þó á íbúðamarkaði vegna þeirrar stöðu sem upp er komin.

Íbúðum fjölgaði um 3.400 á landinu öllu í fyrra. Þetta er mesta fjölgun síðan árið 2008 þegar þeim fjölgaði um 3.700, að því er fram kemur í mánaðarskýrslu hagdeildar Húsnæðis- og mannvirkjastofnunar. Mun lengri tíma tekur að selja nýjar íbúðir en þær eldri.