Athugið þessi frétt er meira en 4 ára gömul.

Minni „off-venue“ dagskrá og strangari reglur

Mynd: Anton Brink / Ruv.is

Minni „off-venue“ dagskrá og strangari reglur

12.10.2018 - 18:55

Höfundar

Kristján Guðjónsson

dagskrárgerðarmaður

Senda skilaboð

Í febrúar tóku nýir aðilar við rekstri tónlistarhátíðarinnar Iceland Airwaves, en mikið tap hafði verið á honum undanfarin ár. Nýr rekstraðili, Sena Live, hefur gert ýmiss konar breytingar á hátíðinni.

Það sem hefur vakið sterkust viðbrögð er það sem virðist vera breytt afstaða til svokallaðrar off-venue dagskrár, óopinberrar, sjálfssprottinnar og yfirleitt ókeypis hliðardagskrár hátíðarinnar. Aðstandendur Airwaves vilja meina að hliðardagskráin sé farin að hafa áhrif á miðasöluna á sjálfa hátíðina. Eins og oft með stórar lífverur skapar Iceland Airwaves mikið rými í kringum sig. Á baki hennar og í kringum kviknar líf, sjálfsprottið samlífi. Hátíðin hefur alltaf verið hálfgerð bransahátíð og laðað að sér fólk úr alþjóðlega tónlistarbransanum, útgáfufyrirtæki, hátíðarhaldara, bókara, blaðamenn og svo framvegis. Þannig hefur hátíðin verið tækifæri fyrir íslenska listamenn til að láta taka eftir sér. Þetta gerir það að verkum að hljómsveitir leggja mikið upp úr frammistöðu sinni á hátíðinni, og vilja gjarnan spila sem oftast.

Snemma fóru því að spretta upp hliðarviðburðir, skipulagðir af tónlistarmönnunum sjálfum, fyrst á þeim tíma þegar engir opinberar tónleikar voru í gangi yfir daginn, áður en tónleikakvöldin hófust. Samkvæmt Tímarit.is birtist hugtakið, off-venue, í fyrsta skipti í íslenskum prentmiðlum árið 2005 en varð hratt og örugglega að áberandi hugtaki í umræðu um hátíðina næstu árin.

Tónleikar voru haldnir á kaffihúsum, á börum og í verslunum, söfnum, galleríum og jafnvel elliheimilum. Þar var oft hægt að sjá styttri, órafmagnaða, jafnvel innilegri tónleika hjá íslenskum og erlendum hljómsveitum sem voru að spila á hátíðinni, en þarna voru líka óþekktari og nýrri hljómsveitir sem ekki komust að á opinberu hátíðinni. Þetta mikla tónlistarlíf í miðborginni er í huga margra orðinn nauðsynlegur hluti af Iceland Airwaves.

Einkaleyfi og breytt verð

Í byrjun október var greint frá því í fjölmiðlum að hátíðin hafi nú sótt um einkaleyfi á vörumerkinu Iceland Airwaves Off Venue og talað um að ekki verði hægt að halda off-venue viðburði með nafninu Iceland Airwaves án samþykkis Senu - það sem virðist vera nokkur mótsögn, óopinberir tónleikar utan dagskrár með leyfi þeirra sem stýra opinberu dagskránni.

Þá hefur komið fram að ef tónleikastaðir vilja fá að nota nafnið og vera með dagskrá hátíðarinnar þurfi þeir nú að greiða 500 þúsund krónur - en þurftu að greiða 60 þúsund síðustu ár. Þar að auki vilji Sena fá hluta af drykkjasölu á stöðunum.

Hliðardagskráin má ekki vera samkeppni

Ísleifur Þórhallsson, framkvæmdastjóri Iceland Airwaves, segir nýja rekstraraðila ekki vera að skera upp herör gegn off-venue tónleikum yfir Airwaves-helgina. „Við elskum off-venue staði og dagskrána. Við viljum að það sé sem mest og fjölbreyttust off-venue dagskrá yfir daginn, en það er grundvallaratriði að hún sé ekki í samkeppni við okkur,” segir Ísleifur.

Einkaleyfisumsóknin segir hann að sé aðeins formsatriði sem breyti í raun engu, það hafi alltaf þurft leyfi hátíðarinnar til að kalla tónleika Iceland Airwaves off-venue og fá að vera með í dagskrárbæklingi hátíðarinnar.

Undanfarin ár hefur miðasala á Iceland Airwaves ekki gengið sem skyldi og 60 milljón króna tap verið á hátíðinni síðustu tvö ár. Ísleifur segist telja ástæðurnar séu að hluta til í auknu framboði á tónlistarhátíðum og viðburðum á Íslandi, en einnig í „sprengingu” í off-venue tónleikum á meðan opinber dagskrá Iceland Airwaves stendur yfir.

Digable Planets léku á Off-venue tónleikum á Kex Hostel 2016. Ólíklegt er að hægt verði að sjá sveitir af þeirri stærðargráðu off-venue á Airwaves í ár.

Hann segir slíkir tónleikar hafi upphaflega verið skemmtileg viðbót við hátíðina en á undanförnum árum hafi margir off-venue tónleikastaðir farið í beina samkeppni við hana og skipulagt tónleika með sömu hljómsveitum og spila á hátíðinni á sama tíma og opinbera tónleikadagskráin stendur yfir.

„Það er eins og off-venue dagskráin sé farin að éta upp hátíðina sjálfa innan frá. Íslendingar, ungt fólk, er búið að læra að þú getur tekið Airwaves með trompi án þess að kaupa armband. Af hverju ætti ég að kaupa armband til að sjá listamann klukkan 10 ef hann er að spila klukkan sex eða sjö? Þetta hlýtur augljóslega að vera eitt aðalatriðið í fallandi miðasölu.”

Það er því stífari reglur sem munu fylgja hinum opinbera Airwaves off-venue merkimiða, en Ísleifur segir að off-venue staður þurfi að vera vel skilgreindur sem eitthvað annað en opinber tónleikastaður hátíðarinnar, með öðruvísi dagskrá og á öðrum tímum.

Off-off-venue?

Ísleifur ver einnig breytta verðskrá fyrir staði sem vilja vera með á Airwaves off-venue, áður hafi allir staðir þurft að greiða eitt verð fyrir að vera með í dagskrárbæklingnum, 60 þúsund krónur. Hann segir að verðið hafi verið það sama hvort sem þeir hafi verið með tónleika einn dag eða fjóra, og óháð því hvort staðurinn var pínkulítill óhagnaðardrifinn vettvangur eða stór skemmtistaður sem hagnaðist mikið á drykkjarsölu. „Nú erum við búin að búa til verðstrúktúr sem við vonum að meiki meira sens,” segir hann.

Opinberum off-venue tónleikastöðum mun að sögn Ísleifs fækka úr 50 og niður í um það bil 20, en hann segir hliðardagskrána engu að síður verða veglega.

Það er hins vegar ljóst að aðstandendur Iceland Airwaves geta ekki stýrt því hvort tónleikar fara fram annars staðar í bænum og má því vel vera að skipulagðir verði einhverjir „off-off-venue“ tónleikar í Reykjavík þessa helgi, en þá mega tónleikahaldarar hvorki skreyta sig með merki Iceland Airwaves né fá þeir kynningu í bæklingi og appi hátíðarinnar.