Athugið þessi frétt er meira en 7 mánaða gömul.

Stýrivextir aftur hækkaðir um eitt prósentustig

22.06.2022 - 08:35

Efnahagsmál · Innlent · peningastefnunefnd · Seðlabanki Íslands · Stýrivextir · Viðskipti

Mynd: Bragi Valgeirsson - RÚV

Peningastefnunefnd Seðlabanka Íslands hefur ákveðið að hækka stýrivexti um eitt prósentustig. Stýrivextir standa nú í 4,75 prósentum og hafa ekki verið hærri í rúmlega fimm ár.

Flestir greiningaraðilar reiknuðu með að stýrivextir yrðu hækkaðir talsvert enda er verðbólga, samkvæmt nýjustu mælingum, 7,6 prósent, sem er langt yfir 2,5 prósenta verðbólgumarkmiði Seðlabankans.

Í yfirlýsingu peningastefnunefndar Seðlabankans, þar sem vaxtahækkunin er rökstudd, segir að verðbólga hafi aukist í maí. Sem fyrr vegi hækkun húsnæðisverðs og annarra innlendra kostnaðarliða þungt auk þess sem alþjóðlegt olíu- og hrávöruverð hafi hækkað mikið. Verðhækkanir séu á breiðum grunni og undirliggjandi verðbólga hafi aukist. Þá hafi verðbólguvæntingar hækkað á flestum mælikvörðum og séu yfir verðbólgumarkmiði.

„Samkvæmt bráðabirgðatölum þjóðhagsreikninga var nokkru meiri hagvöxtur á fyrsta fjórðungi ársins en gert var ráð fyrir í maíspá Peningamála. Vísbendingar eru jafnframt um að þróttur innlendra umsvifa verði áfram kröftugur og hlutfall fyrirtækja sem segjast skorta starfsfólk hefur ekki mælst hærra frá árinu 2007. Á móti vegur að væntingar bæði heimila og fyrirtækja um efnahagsframvinduna hafa heldur dalað og töluverð óvissa er um alþjóðlegar efnahagshorfur,“ segir í yfirlýsingu nefndarinnar.

Nefndin telur líklegt að herða þurfi taumhald peningastefnunnar enn frekar til að tryggja að verðbólga hjaðni í markmið innan ásættanlegs tíma. „Peningastefnan mun á næstunni ráðast af þróun efnahagsumsvifa, verðbólgu og verðbólguvæntinga. Ákvarðanir í atvinnulífi, á vinnumarkaði og í ríkisfjármálum munu skipta miklu um hversu hátt vextir þurfa að fara.“

Spáðu 0,75 prósentustiga hækkun

Spár greiningar Íslandsbanka og hagfræðideildar Landsbankans gerðu ráð fyrir að stýrivextir yrðu hækkaðir um 0,75 prósentustig.

Stýrivextir voru síðast 4,75 prósent í maí 2017. Í næstu stýrivaxtaákvörðunum sem á eftir fylgdu voru vextir lækkaðir lítillega í flestum tilfellum. Eftir að heimsfaraldurinn skall á setti peningastefnunefnd aukinn kraft í vaxtalækkanir til að bregðast við efnahagslegum afleiðingum faraldursins.

Í lok árs 2020 og á fyrri hluta 2021 voru stýrivextir 0,75 prósent en hafa síðan verið hækkaðir í nokkrum skrefum.