Mynd: Rúnar Snær Reynisson - RÚV
Athugið þessi frétt er meira en 4 mánaða gömul.
Gullfé fannst í Reyðarfirði - sigur gegn riðu mögulegur
Sannkallað gullfé hefur fundist á bænum Þernunesi í Reyðarfirði. Kindurnar eru sex talsins og bera gen sem er viðurkennt í Evrópusambandinu sem vörn gegn riðu. Þetta er í fyrsta sinn sem arfgerðin finnst hér á landi þrátt fyrir mikla leit. Hún er talin geta tryggt sigur í baráttunni gegn riðu. Þetta er sama arfgerð og unnið hefur verið með í löndum Evrópusambandsins með góðum árangri.
Fundurinn þykir stórmerkur því arfgerðin sem nefnist ARR hefur aldrei áður fundist í sauðfé hérlendis þrátt fyrir víðtæka leit. Nýlega fannst önnur fágæt arfgerð T137 sem ítalskir vísindamenn hafa sýnt fram á að virki verndandi þar í landi. Sú arfgerð er hins vegar ekki enn viðurkennd af Evrópusambandinu.
Það eru rúmlega 20 ár síðan ljóst varð að ARR verndaði sauðfé fyrir riðu sem er ólæknandi heilasjúkdómur og þarf að skera niður stofn á bæjum þar sem riða finnst. Í löndum ESB er ekki skylda að skera niður kindur sem bera arfgerðina þó riða greinist í hjörðinni því talið er að slíkar kindur geti hvorki veikst né smitað annað fé.
Síðastliðið vor hófst leitin að verndandi arfgerðum aftur í íslenska stofninum. Að henni koma sérfræðingar hjá Ráðgjafarmiðstöð landbúnaðarins og Tilraunastöð Háskóla Íslands að Keldum ásamt sauðfjárbóndanum Karólínu Elísabetardóttur auk erlendra vísindamanna. Einnig var leitað í fé af íslenskum uppruna á Grænlandi. Þegar raðgreind höfðu verið rúmlega 4.200 sýni fundust tveir gripir á bænum Þernunesi í Reyðarfirði með þessa dýrmætu arfgerð, sannkallaðar gullkindur. Aftur voru tekin sýni úr gripunum og nákomnum ættingjum þeirra sem staðfestu fyrri niðurstöðu og leiddu í ljós að fjórir gripir til viðbótar báru arfgerðina, sex samtals, fimm ær og einn lambhrútur.
Féð eru kollótt og rekur ættir sínar meðal annars í kollótt fé í Reykhólasveit og á Ströndum. Í tilkynningu segir að þetta gefi miklar vonir um að ARR arfgerðin verðmæta gæti fundist víðar á landinu. Nú er að hefjast stórátak í greiningu og verða um 15 þúsund gripir greindir í vetur. Í tilkynningunni segir að það verði áskorun að koma ARR arfgerðinni sem hraðast inn í stofninn án þess að draga um of úr fjölbreytileika hans.
